Recenzja filmu

Forrest Gump (1994)

Film „Forrest Cump” w reżyserii Roberta Zemeckisa z 1994 r. bez wątpienia zalicza się do jednych z najznakomitszych filmów wszech czasów, cenionych szczególne przez krytyków filmowych. Scenariusz powstał na podstawie powieści Winstona Grooma pod tym samym tytułem. Film ten zasługuje na szczególny podziw i uznanie, przede wszystkim dlatego, iż w humorystycznych, wydawać by się mogło – utartych schematach fabularnych, ukrywa przed odbiorcą odpowiedzi na kluczowe pytania dotyczące ludzkiej egzystencji. Wartością filmu nie są niespodziewane zwroty akcji, sceny pełne przemocy, czy efektów specjalnych, lecz jego przesłanie, które pobudza nas do refleksji i otwiera przed nami nowy sposób postrzegania rzeczywistości.


Główny bohater dzieła – Forrest Gump – początkowo zostaje przedstawiony jako dziecko zmagające się z różnymi ograniczeniami – umysłowymi, a także fizycznymi – nosi stalowe szyny ortopedyczne. Mimo przeciwności losu młody Forrest nie poddaje się, pokazując, iż napotykane w życiu bariery mogą stać się okazją do odkrycia nieuświadomionych dotąd talentów. Tak też ucieczka przed prześladującymi Forresta rówieśnikami z powodu jego „inności” niespodziewanie sprawia, iż bohater zostaje zauważony przez trenera drużyny sportowej, dzięki czemu w późniejszym czasie uzyskuje wstęp na studia i rozpoczyna zawodową karierę w reprezentacji kraju. Dalszy rozwój wydarzeń okazuje się zaskakujący, mimo tego nie traci swojego wymiaru „realności”. Udział w wojnie w Wietnamie, reprezentacja kraju w zawodach międzynarodowych w pin-pongu, czy też założenie biznesu sprzedaży krewetek stają się niezaprzeczalnym dowodem na to, iż odpowiednie wykorzystanie zbiegów okoliczności, przychylności losu, a także nieograniczona wiara we własne możliwości potrafi w pełni wykorzystać potencjał człowieka. Trafnie ujmuje to sam bohater w jednym z fragmentów filmu: Wierzę, że sami kształtujemy swoje przeznaczenie. Musimy tylko najlepiej wykorzystać to, czym nas pan Bóg obdarzył (…) Nie wiem, czy każdy z nas ma swoje przeznaczenie, czy też życie nas unosi jak liście na wietrze, ale myślę, że może jedno i drugie. Może obie rzeczy dzieją się jednocześnie.


Forrest Gump jest niezwykłą postacią, która stała się inspiracją dla wielu ludzi. Bohater nie wyznacza sobie określonych celów, nastawionych na zyski, lecz pozwala poddać się biegowi życia. Niespodziewana decyzja podjęta pod wpływem nagłej ochoty na bieganie zapełnia kolejne trzy lata w biografii Forresta. Przemierzenie całych Stanów Zjednoczonych miało być okazją do snucia głębszych refleksji na temat doświadczonych przez niego zdarzeń. I ponownie, w „banalnym” działaniu bohatera odnajdujemy wyjątkową inspirację dla ludzi, którzy również przechodzą przez trudny okres życiowy. Mimo napotykanych przeszkód bohater wraz z dołączającą się grupą biegaczy odbywa symboliczny bieg przez życie. W pewnym momencie, dość niespodziewanym dla reszty uczestników, Forrest oznajmia, iż się zmęczył, dlatego nie będzie kontynuować biegu. Być może reżyser miał na myśli zmęczenie życiem i nadejście śmierci, będącej nieodłączną częścią trwania każdego bytu. Honorowa postawa Forresta stawała się także przyczyną wewnętrznej przemiany innych ludzi. Za przykład można podać losy Dana Taylora, którego życie Forrest uratował podczas ataku nieprzyjaciela w dżungli. Dany w wyniku wybuchu do końca życia został niepełnosprawny, nie mogąc przyjąć faktu, iż została mu odebrana możliwość chwalebnej śmierci na polu bitwy. Dopiero bieg czasu i dni spędzone u boku Forresta sprawiły, iż mężczyzna „pogodził się z Bogiem”, akceptując życie w całej jego okazałości.


To, co uczyniło życie Gumpa wyjątkowym, był jego niezachwiany system wartości, w którym na pierwszym miejscu znajdowała się bezwarunkowa miłość do matki, ukochanej Jenny i synka małego Forresta. Zdolność do całkowitego poświęcenia oraz kierowanie się wiarą, zaufaniem i uczuciem sprawiły, iż bohater nigdy nie postąpił przeciw samemu sobie. Miłość do Jenny nie opierała się jedynie na fizycznej atrakcyjności, lecz przede wszystkim dopasowaniu i długoletniej znajomości już od czasów dzieciństwa, kiedy para niosła sobie wzajemne wsparcie w trudnych momentach. Forrest zdaje sobie sprawę, iż  najwiarygodniejszym wyrazem bezwarunkowej miłości jest poszanowanie woli ukochanej osoby i pozwolenia jej na popełnianie błędów. Mimo doznanych niepowodzeń i kilkukrotnej straty Jenny na długi okres w swoim życiu bohater akceptuje doświadczane niepowodzenia miłosne. Postawę Forresta można trafnie powiązać ze słowami Antoniego de Sint-Exupery’ego z powiastki filozoficznej „Mały Książę”: Jeśli coś kochasz, puść to wolno. Kiedy do Ciebie wróci, jest Twoje. Jeśli nie, nigdy Twoje nie było. Forrest gotów jest również do wielkich poświęceń, co udowodnił podczas swojego udziału w wojnie w Wietnamie, ryzykując własnym życiem, aby uratować rannego przyjaciela. Niektóre z działań bohatera na pierwszy rzut oka mogą wydawać się absurdalne – przeznaczenie oszczędności na zakup statku rybackiego, aby dotrzymać obietnicy, jaką złożył Bobowi. Jednak właśnie to naiwne i dziecięce spojrzenie na świat sprawia, że Gump dopuszcza do siebie wrażliwość i prostotę. Żyje w zgodzie z samym sobą, nie dopasowuje się do rzeczywistości kuszącej pieniędzmi i kłamstwami. To właśnie składa się na mądrość życiową Forresta Gumpa, który nie patrzy na własne życie i świat przez pryzmat sztucznych wartości; często można odnieść wrażenie, że nie kieruje się zdroworozsądkowym podejściem do rzeczywistości, lecz czuciem i wiarą. Te dwa proste słowa, dość często zapominane przez nas w pędzącym świecie posiadają niezwykłą moc, moc, która pozwala w pełni doświadczyć życia, akceptując zarówno momenty radości, jak i smutku, ponieważ: Życie jest jak pudełko czekoladek – nigdy nie wiesz, co ci się trafi.


„Forest Gump” zaskakuje nie tylko na płaszczyźnie fabularnej i w wykorzystaniu bogatej  scenografii, lecz co najważniejsze – wyjątkową grą aktorów, którzy mieli sposobność wykorzystać swój talent. Tom Hanks, wcielający się w rolę głównego bohatera, w profesjonalny sposób wykonał powierzone mu zadanie, wybitnie odgrywając postać (nie)przeciętnego mężczyzny. W rolę pozostałych biahterów wcielili się, m.in. Robin Wright (Jenny Curran), Gary Sinise (Porucznik Dan Taylor), Sally Field (Pani Gump), czy też Mykelti Williamson (Benjamin „Bubba” Bufford-Blue). Film spotkał się z wielkim uznaniem ze strony krytyków, czego dowodem staje się przyznanie produkcji aż sześciu Oscarów w różnych kategoriach. Robert Zemeckis wykorzystał niekonwencjonalny sposób przedstawienia zdarzeń. W rolę narratora wciela się sam Forrest Gump, który w retrospekcjach opowiada siadającym obok niego ludziom o zawiłych wydarzeniach ze swojego życia. Co ciekawe, w filmie odnajdujemy niezliczoną ilość nawiązań do wydarzeń dotyczących historii USA, a także gwiazd ówczesnej popkultury.


Film ten jest obowiązkową pozycją dla każdego wielbiciela kina, a także zwykłego odbiorcy, który z pewnością zrozumie mądrość życiową, jaką miał nam do przekazania reżyser.