W czasach, gdy wiodącym tematem polskiej kinematografii były przeżycia wojenne oraz powojenne przemiany ustrojowe w Polsce, kiedy artystów interesowała głównie duchowa kondycja Polaków oraz problem ogólnego narodowego losu, Jerzy Kawalerowicz nakręcił niezwykle kameralny dramat o intymnych, indywidualnych losach jednostek. W "Pociągu" reżyser skupił się przede wszystkim na analizie psychologicznej bohaterów i na przykładzie ich losów wypowiada się na uniwersalne, egzystencjalne kwestie.
Głównym bohaterem filmu jest Jerzy, o którym początkowo wiemy tylko tyle, że jest roztargniony i bardzo mu zależy, aby udać się nad morze pociągiem właśnie odjeżdżającym ze stacji. Widz ma wrażenie, że Jerzy przed czymś lub przed kimś ucieka, że coś go dręczy, na twarzy ma wypisany niepokój. W jego przedziale jest również Marta - młoda pociągająca tajemnicza kobieta, śladem której podąża Staszek, zakochany w niej do szaleństwa młodzieniec, noszący pewne cechy buntownika i kontestatora. Prawdopodobnie łączył tę parę jakiś przelotny romans, ale Marta teraz wyraźnie odrzuca uczucia chłopaka. Jest również młoda żona prawnika, która spędza podróż na kokietowaniu mężczyzn. W pociągu prawdopodobnie znajduje się również i ścigany przez milicję morderca. Ogniwem łączącym wszystkich bohaterów jest brak spełnienia, brak pełnego zadowolenia z życia - widzimy, że każdego z bohaterów coś dręczy, że każdy z nich albo przed czymś, albo w poszukiwaniu czegoś ucieka.
"Pociąg" jest jednym z najlepszych polskich filmów, jakie oglądałem. Ta w sumie dość prosta opowieść jest przesycona emocjami i niepokojem, który udziela się też widzowi. Jest to zasługa wybitnych aktorów - to dzięki nim w scenach, w których pozornie nic się nie dzieje, emocje aż "buzują". Każdy drobny gest aktora, spojrzenie czy wyraz twarzy (doskonale zresztą sfotografowane) coś nam mówią, przekazują. Z dialogów niewiele się tu dowiadujemy - często urywają się one w pół zdania. To właśnie aktorstwo i znakomita oprawa plastyczna decydują o wielkości "Pociągu". Mnie osobiście ujął również klimat tajemnicy, niedopowiedzeń, dwuznaczności i niepokoju - nie wszystko zostaje tu do końca wyjaśnione, pewne rzeczy widz sam musi sobie dopowiedzieć.
Zjawiskowa uroda Lucyny Winnickiej i te jej enigmatyczne spojrzenia, zamyślony Leon Niemczyk odpalający kolejnego papierosa, zrezygnowany Zbyszek Cybulski, znikający w tle, rozpaczliwie kokietująca Teresa Szmigielówna i piękny motyw muzyczny - czegóż chcieć więcej? 9/10.