Elia Kazan

Ze względu na swój dorobek artystyczny jest jednym z najważniejszych reżyserów w historii kina, ze względu na przekonania polityczne jednym z najbardziej kontrowersyjnych. Urodził się w Konstatntynopolu, do Stanów przybył w wieku 4. lat w 1913 r. W 1932 r. przyłączył się do zespołu teatralnego Group Theater, którego członkowie słynęli ze swoich lewicowych poglądów. Kazan pozostał w jego szeregach aż do 1937 r.,

Po rozwiązaniu trupy udało mu się znaleźć prace na Broadwayu. Tam, dzięki doskonałej reżyserii takich spektakli, jak "Tramwaj zwany pożądaniem", "Śmierć komiwojażera" czy "Kotka na gorącym blaszanym dachu", zyskał uznanie i popularność. Pierwsze sukcesy Kazana na Broadwayu otworzyły mu drogę do kariery filmowej. W 1945 r. powstał debiutancki film pełnometrażowy reżysera "Drzewko na Brooklynie". Trzy lata później artysta otrzymał swojego pierwszego Oscara za obraz "Dżentelmeńska umowa".

Lata 50. i 60. to najciekawszy okres pracy twórczej Kazana. Powstały wtedy najsłynniejsze jego filmy: "Tramwaj zwany pożądaniem", "Na nabrzeżach", "Na wschód od Edenu", "Układ". W 1952 r. miało miejsce wydarzenie, którego skutki miały być odczuwane przez reżysera do końca życia. Kazan złożył wtedy zeznania przed Komisją ds. działalności Antyamerykańskiej i wyjawił nazwiska swoich współpracowników, którzy mieli do czynienia z ideologią komunistyczną. W rewanżu środowisko artystyczne Hollywood odwróciło się od niego. Najlepszym dowodem na to może być fakt, że kiedy w 1999 r. wręczano Kazanowi honorowego Oscara za całokształt twórczości, wielu z obecnych na sali nawet nie wstało z miejsca, wyrażając w ten sposób swoją dezaprobatę dla jego działalności.

Zasługi reżysera dla kinematografii wychodzą poza samo kręcenie filmów. W 1947 r. Kazan wraz z Cheryl Crawford i Robertem Lewisem założył jedną z najważniejszych amerykańskich szkół filmowych Actor's Studio. Jak pisał Tomasz Jopkiewicz na łamach Filmu: "Odwołując się głównie do Stanisławskiego, w ciągu paru lat Studio wywarło głęboki wpływ na styl gry amerykańskich aktorów. Wśród wychowanków Studia byli m.in. Marlon Brando, Rod Steiger, Karl Malden czy Lee Remick - aktorzy, z którymi Kazan miał się niejednokrotnie spotkać na filmowym planie".