Chuck Palahniuk, autor powieściowego oryginału, na podstawie którego
David Fincher nakręcił "
Podziemny krąg", nie jest tak surowy w ocenie ocenzurowanej wersji filmu na chińskiej platformie Tencent Video jak reszta świata. Jakkolwiek by patrzeć – alternatywne zakończenie jest bliższe jego zakończeniu.
Getty Images © Franco Origlia Tyler i ekipa zostają aresztowani. Bohater jest osądzony, trafia do szpitala psychiatrycznego. Ekstra. Sprawiedliwość triumfuje, nic nie wybucha. Finito – skomentował sarkastycznie pisarz. W późniejszym wywiadzie z TMZ zaznaczył jednak, że nowy finał jest bliższy jego pomysłowi na zakończenie książki. Jedyne, co je odróżnia, to wspomniany triumf sprawiedliwości – zamiast chwalić kompetencję sił porządkowych, pisarz postawił na drodze przeznaczenia Tylera złośliwy paradoks: bohater-narrator był w końcu jedyną osobą, która mogła powstrzymać samą siebie.
Jak na ironię, Chińczycy trochę przybliżyli film do tego, co napisałem – podsumował
Palahniuk.
A skoro jesteśmy przy ironii,
Palahniuk zwrócił też uwagę na podwójne standardy w tej sytuacji – Amerykanie są zbulwersowani chińską cenzurą filmu, a sami zakazują książek pisarza na terenie USA.
To ciekawe, że moje powieści są zakazane w wielu miejscach. W Teksasie nie mogą na przykład trafić do bibliotek zakładów penitencjarnych. Wiele szkół publicznych i prywatnych też z nich rezygnuje. Ale tylko, gdy Chińczycy potną film, robi się z tego sprawa.
"Podziemny krąg" – chińska cenzura
Przypomnijmy: w finale oryginalnego filmu Tyler Durden (
Brad Pitt), alter-ego schizofrenicznego Narratora (
Edward Norton) wciela w życie plan destrukcji cynicznej, konsumpcjonistycznej cywilizacji i podkłada ładunki wybuchowe pod wieżowce z serwerami zawierającymi dane kart kredytowych najważniejszych banków. Choć Narrator wygrywa psychomachię z Tylerem i udaje mu się symbolicznie uśmiercić emanację własnej, zwichrowanej psychiki, ładunki odpalają, a bohater, wraz z Marlą Singer i przy akompaniamencie zespołu Pixies, podziwia upadek współczesnego świata.
W wersji Tencentu Narrator ponownie radzi sobie z Tylerem, ale zanim dojdzie do wybuchu, na ekranie pojawia się plansza-epilog. Czytamy:
Dzięki wskazówkom dostarczonym zawczasu przez Tylera, Policja błyskawicznie rozeznała się w planie przestępców, a następnie aresztowała ich i rozbroiła bomby. Po procesie, niepoczytalny Tyler trafił do szpitala psychiatrycznego. Zwolniono go w 2012 roku. Nieźle.
"Podziemny krąg" – dlaczego ocenzurowano "Podziemny krąg"?
Niejasnym pozostaje, czy ta wersja filmu została przygotowana przez samą platformę, czy przez chiński rząd. Portal Vice, powołując się na anonimowe źródła, donosi, że wersja została przygotowana przez właściciela praw autorskich, a następnie została zaakceptowana przez urząd cenzorski do dystrybucji i sprzedana Tencentowi.
Jak zauważa Palahniuk, oryginalne zakończenie filmu było sporym odstępstwem od powieściowego oryginału. Otóż w finale książki, w ostatnim odruchu obronnym, Tyler sabotuje ładunki, które następnie nie odpalają. Bohater próbuje popełnić samobójstwo, po czym budzi się w tajemniczym miejscu przypominającym Niebo - a tak naprawdę w szpitalu psychiatrycznym. W malignie spowodowanej silnymi lekami Narrator/Tyler rozmawia z Bogiem o ludzkiej naturze. Gdy dociera do niego, że wciąż jest na Ziemi, pracownicy szpitala zdradzają prawdę: są orędownikami anarchistycznej sprawy Tylera i zadbają o to, by ich lider doszedł do siebie w murach szpitala.
Przypominamy o trwającym głosowaniu w naszym corocznym plebiscycie
NAGRODY FILMWEBU 2022.
TUTAJ znajdziecie nominacje w 13 kategoriach. Wybierzcie najlepszych!