Wizjonerka. Kochanka. Marzycielka. Silna osobowość. Legenda. Ikona. AMELIA. ?Amelia Earhart? to opowieść o niezwykłym życiu pionierki, kobiety-pilot. W rolę tytułową wcieliła się dwukrotna laureatka Oscara, Hillary Swank. Amelia Earhart była pierwszą kobietą, która przeleciała nad Atlantykiem (wpierw jako pasażerka, potem jako pilot). Zyskała ogromną sławę, stała się ulubienicą Ameryki ? ?boginią jasności? uwielbianą za odwagę i charyzmę. Popularność jej nie zmieniła ? do końca życia kochała niebezpieczeństwo i wyzwania, nie bała się mówić tego co myślała, i realizować planów. Była inspiracją dla milionów ludzi ? między innymi dla Eleonor Roosevelt (Cherry Jones), swego męża magnata prasowego, George?a P. Putnama (Richard Gere) czy wieloletniego przyjaciela i kochanka, pilota Gene?a Vidala (Ewan McGregor). Latem 1937 roku Amelia zdecydowała się bardzo odważny krok ? postanowiła przelecieć samotnie dookoła świata. To jeden z najsłynniejszych lotów w historii. ?Amelię Earhart? wyreżyserowała Mira Nair (?Imiennik?, ?Vanity Fair: Targowisko próżności?), a scenariusz do filmu napisali laureat Oscara, Ron Bass (?Rain Man?) i Anna Hamilton Phelan. Producentami są Ted Waitt, Kevin Hyman i Lidia Dean Pilcher, a także Ron Bass i Hillary Swank (produkcja wykonawcza) oraz Don Carmody (współ-produkcja.) Nagrodzona Oscarem reżyserka, Mira Nair, a także dwukrotna laureatka tej statuetki, Hilary Swank, zapraszają na opowieść o silnej kobiecie, która nie bała się walczyć o swoje marzenia czym zdobyła serca milionów rodaków. Była pierwszą kobietą, która przeleciała nad Atlantykiem. Nie bała się wyzwań, wręcz je uwielbiała. Żyła pełną piersią i stała się symbolem amerykańskiej charyzmy. Film opisuje jej drogę do sławy, dokumentuje odbyte loty i pokazuje jaka była ?Lady Lindy? ? uwielbiającą życie, niezależną kobietą, która nade wszystko ceniła sobie wolność i odwagę. ?To film o miłości, ale i przygodzie. Opowiada o kobiecie, która przekraczała granice i do dziś jest idolką. Pragnęłam nakręcić tętniący życiem obraz o pasjonatce, która pokazała milionom ludzi, że warto dążyć do realizacji marzeń. Żyła pełnią życia i chciałabym dzięki tej niesamowitej historii przypomnieć ludziom, że nie wolno się poddawać i trzeba walczyć.? ? mówi reżyserka, Mira Nair. Film koncentruje się na okresie, w którym Amelia stała gwiazdą ? opowiada o jej życiu w latach 1928-1937, do dnia kiedy zaginęła. Powstał dzięki Avalon Pictures, a konkretnie dzięki Tedowi Waittowi ? prezesowi i pasjonatowi lotnictwa, który od lat interesował się historią Amelii. ?Od dziecka zastanawiało mnie co się stało z Amelią. Z wiekiem ciekawość przerodziła się w fascynację. Amelia była niezwykłą kobietą, prawdziwą pionierką. Wiele zrobiła dla kobiet, ale i dla lotnictwa.? ? mówi producent i dodaje : ?Większość ludzi wie, że Amelia zaginęła w tajemniczych okolicznościach, ale nie ma pojęcia jak żyła. Uważam, że jej historia jest fascynująca i inspirująca. Amelia wciąż jest jedną z najpopularniejszych Amerykanek, które kiedykolwiek żyły. Zależało mi, by przybliżyć jej historię.? Twórcy opierali się na biografiach Amelii Earhart ? ?East to The Dawn? Susan Butler, która skupiła się na nieznanych faktach z życia Amelli (między innymi przyjaźni z Eleonor Roosevelt); jest też pierwszą publikacją, która ujawniła romans Amelii z kolegą po fachu, Gene?em Vidalem; a także ??The Sound of Wings? Mary Lovell, która dokładnie opisała relacje łączące Amelię z mężem i promotorem jej działań. ?Przeczytałem wiele biografii Amelii, ale te dwie książki są absolutnie najlepsze w tym temacie.? ? komentuje Waitt. Konsultantem filmu był Elgen M. Long ? współautor książki ?Amelia Earhart: Mystery Solved?, która skupia się na ostatnim locie Amelii (z Nowej Gwinei do Holland Island, który na skutek ?wielu błędów i problemów w komunikacji? (słowa Longa) skończył się dla Amelii tragicznie. Scenariusz wyszedł spod pióra nominowanej do Oscara Anny Hamilton Phelan (?Goryle we mgle?) i laureata Oscara, Rona Bassa (?Rain Man?). Ich zadaniem było rzetelne przedstawienie faktów z życia Amelii, ale i próba rozgryzienia kim była ta niezwykła kobieta. Phelan i Bass dokładnie studiowali publikację dotyczące Earhart, aby pokazać że była nie tylko kobieta-pilotem, ale biznesmenką, ikoną mody, orędowniczką praw kobiet, żoną, kochanką, indywidualistką, a przede wszystkim nietuzinkowym człowiekiem. W historii Amelii urzekło reżyserkę przede wszystkim to, że Earhart była pierwszą prawdziwą gwiazdą ? znaną na całym świecie, uwielbianą przez miliony ludzi; osobą, która własnym nazwiskiem zarabiała miliony. Wiedziała jak wykorzystać popularność, aby walczyć o prawa kobiet i angażować się w rozwój lotnictwa. ?Historia Amelii jest fascynująca, tragiczna i tajemnicza. Zaintrygowało mnie przede wszystkim to, że ten scenariusz pokazywał ją jako ikonę; osobę, której nazwisko stało się marką. Największą miłością Amelii było latanie. W tamtych czasach kobieta-pilot była kimś tak wyjątkowym, że Earhart zdobyła ogromną popularność. Wykorzystała ją w dobrym celu ? walczyła między innymi o prawa kobiet. Była gwiazdą, zarabiała ogromne pieniądze i zajmowała określone miejsce w hierarchii społecznej, ale zawsze była sobą. Współczesne gwiazdy nie zawsze potrafią być wierne sobie.? ? mówi reżyserka, Mira Nair. Mira wyreżyserowała takie filmy jak ?Monsunowe wesele?, ?Vanity Fair: Targowisko próżności? czy ?Imiennika?. Urodziła się w Indiach, mieszkała w Afryce, aż w końcu przyjechała do Stanów Zjednoczonych. Cieszy się opinią jednej z najlepszych współczesnych reżyserek. Po przeczytaniu scenariusza wiedziała, że nakręci ten film. Bohaterka ujęła ją swoją determinacją, siłą i optymizmem. ?Pochodzę z niewielkiego indyjskiego miasteczka, a Amelia urodziła się w mieścince w Kansas. Doskonale rozumiem jej potrzebę osiągnięcia czegoś wielkiego i poznania świata. Też o tym marzyłam.? ? mówi reżyserka. W scenariuszu spodobało się jej to, że pokazano nie tylko zalety Amelii, ale i jej wady. ?Była silną kobietą, która wiele przeszła, aby osiągnąć zamierzone cele. Jednak nie można zapominać, że była tylko człowiekiem. Miała swoje wady ? była ekscentryczką, która niemal obsesyjnie pragnęła miłości, a jej słynna odwaga sprawiała, że często postępowała nierozsądnie.? ? mówi reżyserka. Mira na tyle zafascynowała się życiorysem Amelii, że po przeczytaniu scenariusza postanowiła się dowiedzieć o Earhart jak najwięcej. Czytała książki i dokumenty poświęcone słynnej pilot : ?Im więcej się dowiadywałam, tym bardziej podziwiałam Amelię. Była pełna pasji i pokory; to cudowne połączenie, które rzadko się zdarza.? Niemniej ciekawe są czasy, w których żyła ? okres rozwoju lotnictwa. ?Amelia kochała przestworza, ale twardo stąpała po ziemi. Wierzyła w siłę Matki Natury. To wzruszające, biorąc pod uwagę, że zaginęła lecąc nad oceanem,? ? dodaje reżyserka. Amelia to nie jedyna fascynująca postać ? równie intrygujący są mężczyźni, którzy ją otaczali : partner w interesach i mąż, George Putnam oraz przyjaciel, pionier lotnictwa i kochanek, Gene Vidal. ?George stworzył to, co nazywamy dziś public relations. Podobnie jak żona kochał przygody, ale nie był aż tak odważny, by zostać drugim Charlesem Lindberghiem. Spełniał się wspierając Amelię. Finansował jej wyprawy, dbał o wizerunek. Umożliwił jej realizowanie pasji.? ? mówi reżyserka i dodaje : ?Gene był ważną osobą w życiu Amelii. Łączyła ich miłość do lotnictwa; oboje byli ikonami. Gene nigdy nie owijał w bawełnę ? właśnie on powiedział Amelii, że posuwa się za daleko i planuje wyprawy, które są zbyt niebezpieczne. Tę trójkę łączyły bliskie, ale i zawiłe relacje.? ?Przygotowując się do nakręcenia tego filmu zapoznałam się z biografami Amelii, dokumentami na jej temat, wspomnieniami osób, które ją znały. Jej życie było pełne pasji, sukcesów, miłości, ale i straty, cierpienia. Jestem dumna, że brałam udział w realizacji filmu, który nie tylko opowiada o lotniczych dokonaniach Amelii, ale i jej życiu osobistym. Zależało mi na tym, żeby pokazać jak kochała przestworza, ale też, że była realistką i odpowiedzialną kobietą. Kobietą, która stała się wzorem dla przedstawicielek płci pięknej. Mam nadzieję, że ten film zainspiruje ludzi do poznawania historii innych niezwykłych kobiet. Mnie Amelia zainspirowała.? ? dodaje Mira. Jedną z producentek filmu jest Lidia Dean Pilchem; wieloletnia przyjaciółka reżyserki, z którą współpracowała już przy innych produkcjach. ?Cała ekipa produkcyjna świetnie się ze sobą dogadywała. Wszyscy byliśmy zafascynowani historią Amelii i wzruszeni tym, ile znaczy dla Amerykanów? ? mówi reżyserka.
HILARY SWANK JAKO AMELIA
HILARY SWANK JAKO AMELIAAmelia Earhart stała się ikoną nie tylko z powodu tego co zrobiła, ale w dużej mierze dzięki temu jaka była. Pełna życia, bystra, zdeterminowana i optymistycznie patrząca w przyszłość. Ameryka wychodząca z Wielkiego Kryzysu potrzebowała takiej barwnej postaci. Naród pokochał nietypową, krótkowłosą kobietę, która kochała przygody i dzięki wierze w to, że zrealizuje marzenia faktycznie je spełniała. Nietrudno się domyślić, że wiele aktorek ubiegało się o rolę Amelii. Powędrowała ona do Hilary Swank ? twórcy uznali, że tylko ona potrafi się wcielić w nieustraszoną, kochają wolność i przestworza Amelię. Hilary ma na swoim koncie dwa Oscary ? za rolę w ?Nie czas na łzy? i ?Za wszelką cenę?. Nieobce są jej trudne, wymagające role. O powierzeniu jej roli Amelii zadecydowało także to, że aktorka jest podobna do bohaterki, w którą się wcieliła. ?Nie wyobrażam sobie, by ktoś inny mógł zagrać Amelię. Hilary ma niesamowity talent ? potrafiła oddać skromność i determinację Amelii, ale też jej mniej znane cechy, na przykład dziewczęcą delikatność. Bardzo wczuła się w rolę ? imitowała sposób chodzenia Amelii, a także sposób w jaki się wypowiadała. Stała się Amelią.? ? mówi reżyserka i dodaje : ?Hilary ma buntowniczą naturę, lubi wyzwania. Uwielbia niespodzianki, które niesie życie. Gdyby zarówno jej jak i Amelii zaproponowano skok ze spadochronem, obie skoczyłyby z uśmiechami na twarzach.? Aktorka bez wahania przyjęła rolę Earhart : ?To była niezwykła kobieta. Dzięki niej przestałyśmy się bać walczyć o swoje i uwierzyłyśmy, że warto dążyć do realizacji marzeń. Podziwiam ją przede wszystkim za determinację. Żyła po swojemu, wierzyła w to co robi i kochała życie. Do tego pomagała innym. Była wspaniała.? Hilary przyznaje, że rola była wyzwaniem : ?Amelia to ikona. Większość ludzi wie jak wyglądała; mamy w pamięci jej obraz. Wcielenie się w nią nie było łatwe. Musiałam w pełni wczuć się w Amelię i niemal uwierzyć, że nią jestem.? Hilary wzięła lekcje latania. Zrozumiała, czemu Earhart kochała przestworza : ?Nie dziwi mnie czemu Amelia poświęciła się lataniu. W powietrzu człowiek czuje się wolny i niczym nie skrępowany. Amelię fascynował świat i nowe kultury. W tamtych czasach niewiele osób miało okazję, by je poznawać. Fascynowało ją to co nowe; uwielbiała nowe miejsca i ludzi. Doskonale to rozumiem.? Swank dodaje : ?Sądzę, że Amelia byłaby dumna z tego, że dzięki niej mam obecnie wiele uzdolnionych kobiet pilotów, które siadają za sterami samolotów latających za Atlantyk.? Aktorkę wzruszyła także historia miłosna ? relacja między Amelią, a jej mężem i promotorem, George?em P. Putnamem, który finansował loty, zapewniał sponsorów i reklamę. ?To piękna historia. George kochał Amelię i robił wszystko, by pomóc jej spełniać marzenia? ? mówi Hilary i dodaje : ?Podziwiam też szczerość ich związku. George wielokrotnie prosił Amelię o rękę, ale odmawiała, bo nie znosiła konwenansów i tradycji. Mimo licznych odmów kochała go całym sercem.? Hilary uważa, że zawiłość ich relacji udało się pokazać tylko dlatego, że w George?a wcielił się Richard Gere : ?To cudowny człowiek o złotym sercu. Podobnie jak Putnam? W końcu Amelia i George się pobrali, ale biografowie Earhart twierdzą, że miała kochanka ? Gene?a Vidala, który dzięki wsparciu Amelii został za czasów Roosevelta szefem Bureau of Air Commerce. Swank nie dziwi się, że między Earhart, a Vidalem była chemia : ?Oboje kochali latać. Łączyła ich pasja jaką było lotnictwo. Pragnęli rozwoju tej dziedziny, wiedzieli, że czeka ją wielka przyszłość. Ewan wspaniale wcielił się w Gene?a, pokazał że to przeciwieństwo George?a. Obaj kochali Amelię i wspierali ją, ale byli zupełnie różni.? Swank świetnie wspomina pracę na planie, zwłaszcza odbyte loty ? zarówno rzeczywiste jak i symulowane. Do przyjęcia roli skłonił ją nie tylko podziw dla Amelii, scenariusz i chęć podołania wyzwaniu, ale też możliwość pracy z Mirą Nair : To cudowna kobieta, sądzę że Amelia bardzo by ją polubiła. Mira jest silną, ambitną kobietą, która nie zamierza udawać niewinnej, bezbronnej kobietki. Wspaniale mi się z nią pracowało ? to prawdziwa artystka.?
MIŁOŚĆ W ŻYCIU AMELII: RICHARD GERE I EWAN MCGREGOR JAKO GEORGE PUTNAM I GENE VIDAL
Amelię kochał cały świat, ale miłość dwóch mężczyzn pomogła jej osiągnąć sukces. Pierwszym z nich był George Putnam, przyszły mąż Earhart ? dbał o jej wizerunek i odpowiednią reklamę. Podobnie jak Amelia kochał przygody; studiował na Harvardzie, przewodził ekspedycjami National Geographic , był burmistrzem miasteczka Bend w Oregonie. Do tego prowadził kilka gazet, jako że urodził się w rodzinie magnatów wydawniczych. W 1928 roku zaczął szukać kobiety-pilota, która przeleciałaby nad Atlantykiem ? poznał nieznaną wówczas Amelię Earhart. Trzy lata później byli już małżeństwem, a ona jedną z najbardziej znanych osób na świecie. Laureat Złotego Globu, Richard Gere, był zafascynowany George?em Putnamem w którego się wcielił : ?Miał ciężki charakter. Wielu ludzi go nie znosiło, ale Amelia nie była jedną z nich. Zaciekawiła mnie ich relacja. Co w sobie widzieli? Musieli dostrzec w sobie coś, czego nie widzieli w nich inni ludzie. Oboje mieli trudne osobowości; byli silnym ludźmi, indywidualistami. Szczęśliwy traf chciał, że poznali się w odpowiednim miejscu i w odpowiednim czasie.? Aktora zaintrygowało to, że Putnam wybrał właśnie Amelię : ?W tamtym czasie żyły też inne kobiety-pilotki, pionierki. Być może były piękniejsze i bardziej utalentowane, ale Putnam zakochał się i postanowił lansować właśnie Amelię. Widział jak bardzo kochać latać i dostrzegł w niej coś co przekonało go, że właśnie Amelię pokochają miliony ludzi.? Mira Nair wspomina, że od pierwszego dnia zdjęć było widać, że Gere jest idealny w roli George?a : ?Richard ma ogromną charyzmę, ale rola Putnama wymagała czegoś więcej. Pokazał ogromną klasę; uchwycił opanowanie, a jednocześnie władzę George?a. Nie mówiąc o tym, że bezbłędnie odtworzył chemię, jaka łączyła Putnama z Amelią.? Aktor przyznaje, że największą przyjemność sprawiła mu współpraca z Hilary Swank : ?Jest stworzona do tej roli. Nie dość, że jest do niej podobna, to jeszcze łączy je podobna wrażliwość, skromność i szczerość. Hilary, podobnie jak Amelia, nie wstydzi się tego jaka jest.? Szacunek jakim darzą się aktorzy pomógł w odegraniu uczucia łączącego Amelię i George?a : ?Na ekranie widać wielkie emocje jakie targały naszymi bohaterami. Amelia i George kochali się i chcieli, by ich związek był udany, ale jednocześnie ranili się nawzajem.? Amelia nade wszystko ceniła sobie wolność, co w związku z drugim człowiekiem może być przeszkodą. Zanim wyszła za George?a ostrzegała go, że nie ma dla niej nic ważniejszego niż wolność. Relację małżonków komplikowała też zażyłość Amelii z kolegą pilotem, Gene?em Vidalem. Gene Vidal jest obecnie znany głównie dzięki synowi ? sławnemu pisarzowi, Gore?owi Vidalowi. Był wybitną jednostką ? wykładał w akademii West Point, założył trzy lunie lotnicze, w latach 1933-1937 był dyrektorem Bureau of Air Commerce. Rolę Gene?a powierzono Ewanowi McGregorowi ? szkockiemu aktorowi znanemu z szeregu ciekawych ról w takich filmach jak ?Trainspotting?, ?Sen Kasandry? czy ?Duża ryba?. Jak mówi reżyserka : ?Ewan to czarujący człowiek. Ma w sobie coś z Cary?ego Granta; starodawny urok, którego brakuje wielu dzisiejszym mężczyznom. Świetnie się sprawdził w roli Gene?a Vidala.? McGregor przyznaje, że do przyjęcia roli skłoniła go przede wszystkim możliwość współpracy z Hilary Swank : ?Marzyłem o tym, by zagrać z Hilary odkąd obejrzałem ?Nie czas na łzy?. To wspaniała aktorka, która w pełni angażuje się w swoją pracę; granie całkowicie ją pochłania .Sam również preferuję taki styl pracy; czułem, że świetnie będzie nam się razem grało.? Rola Vidala okazała się wyzwaniem. Jak wspomina McGregor : ?Niełatwo było odtworzyć na ekranie to, co łączyło Gene?a i Amelię. Niewątpliwie była między nimi jakaś chemia, ale tak naprawdę nie wiadomo, co dokładnie ich łączyło. W filmie ukazaliśmy pewien trójkąt miłosny ? między Amelią, George?em, a Gene?em. Coś wisiało w powietrzu, ale żadne z nich nie poruszało tematu.? Aktor podkreśla, jak istotna była dla niego współpraca ze Swank : ?To co Hilary zrobiła w tym filmie jest niewiarygodne. Na planie codziennie czułem się tak, jakbym pracował z prawdziwą Amelią. Hilary jest w tej roli rewelacyjna; uświadomiła mi ile zawdzięczamy Amelii. Dzięki takim kobietom jak ona moje córki mogą robić w życiu co tylko zechcą.? W filmie zobaczymy też takie postaci jak Fred Noonan ? nawigator lotniczy, który zaginął wraz Amelią podczas feralnego lotu nad Zachodnim Pacyfikiem. W rolę Freda wcielił się angielski aktor, Christopher Eccleston. ?Uwielbiam Christophera odkąd obejrzałam ?Więzy miłości? i ?Płytki grób?. Jest fenomenalnym aktorem; a do tego fizycznie przypomina Freda Noonana. Ma w sobie ogromną dawkę seksapilu; kamera go kocha. Łączy w sobie sprzeczności ? ma ogromny urok, ludzie do niego lgną, a przy tym jest skryty i niezależny. Fred też miał złożoną naturę ? był jednym z najlepszych nawigatorów lotniczych, a przy tym dużo pił. Chris świetnie oddał złożoność natury Noonana. Końcowe sceny filmu, w których oglądamy Franka i Amelię są naprawdę wzruszające.? ? mówi Mira Nair.
SAMOLOT AMELII: ELEKTRA
Jeden z głównych bohaterów filmu i wielka miłość Amelii jest? żelazny. To samolot Lockheed L-10 Electra, w którym Earhart odbyła swój ostatni lot. Jego pierwszy lot odbył się w 1934 roku; wkrótce stał się najpopularniejszym z samolotów. Właśnie w nim Amelia pragnęła zrealizować swe największe marzenie ? zostać pierwszą kobietą, która przeleciała dookoła świata. Na świecie zostało raptem kilka modeli Elektry; przed twórcami filmu było nie lada wyzwanie. ?Znalezienie Elektry było jak obsadzenie głównej roli. Ten samolot jest nieodłączną częścią historii życia Amelii. Znaleźliśmy Elektrę w południowej Francji. Poszukiwania, zdobycie samolotu i sprowadzenie go na plan było jedną z największych przygód mojego życia .Ta maszyna jest piękna i patrząc na nią nie sposób nie pomyśleć o tym jak niesamowite jest latanie.? ? mówi Mira Nair. Samolotu użyczył francuski dziennikarz i weteran wojenny, Bernard Chabbert, którego ojciec (również pilot) osobiście znał Amelię Earhart. Z pełnym przekonaniem stwierdza, że Elektra to samolot dla pasjonatów lotnictwa. ?To piękna maszyna. Pełna gracji i klasy; jest w niej magia. Tylko kilkanaście osób może poszczycić się mianem właściciela Elektry. Gdy ekipa filmowa zgłosiła się do mnie z prośbą o wypożyczenie samolotu do filmu o Amelii Earhart, byłem w siódmym niebie.? ? mówi Chabbert. Okazało się, że transport maszyny jest nie lada wyzwaniem. Większość zdjęć odbyła się w RPA. Mira Nair nie tylko chciała przetransportować Elektrę do Cape Town, ale i zarejestrować lot nad Afryką, jako hołd dla wypraw Amelii. Samolot Chabberta nie latał od sześćdziesięciu lat ? ma za sobą udział w II Wojnie Światowej, pilotował nim angielski pilot (i domniemany szpieg), Sydney Cotton. Lata świetności minęły... ?Mieliśmy cztery miesiące, żeby znaleźć dwa silniki, śmigła i wiele innych części. Do tego zaplanować i zorganizować przelot nad Afryką? Gdybyśmy wzięli się za to w 1937 roku zostalibyśmy gwiazdami!? ? mówi Chabbert i dodaje : ?Dokonaliśmy tego co Amelia i choć lecieliśmy takim samym samolotem, to dla nas była to podróż przestarzałą machiną, a dla niej lot machiną przyszłości.? Odnowiona Elektra wystartowała z Annemasse Airport nieopodal Genewy. Po dwóch dniach wylądowała w Maroku, następnie kierowała się ku Bamako i Mali. ?Stara bestia okazała się niezłą machiną!? ? śmieje się Chabbert. Samolot przeleciał nad Afryką, na kilka dni wylądował na wyspie Malabo, potem minął Angolę i Namibię, aż w końcu dotarł na miejsce czyli do Cape Town. Po niecałej dobie był gotowy do pierwszych zdjęć. Chabbert był wzruszony tym jak ekipa i obsada zareagowała na pojawienie się samolotu : ?Moja stara maszyna została członkiem tej filmowej rodziny. Hilary zachowywała się dokładnie tak jak Amelia. Moja Elektra stała się jej Elektrą.? Chabbert był dumny z tego jak samolot sprawdził się na planie. ?Świetnie sobie poradziła, mimo że od kilkudziesięciu lat stała w garażu. Nie sprawiła filmowcom żadnych problemów. Elektra Amelii miewała gorsze dni ? podczas lotu z Nowej Gwinei była tak przeładowana, że Amelia musiała pikować [manewr polegający na zdecydowanym obniżeniu nosa samolotu poniżej horyzontu] aby nabrać prędkości. Kręciliśmy tę scenę ponad dwadzieścia razy; moja Elektra działała bezbłędnie. Powstało wiele niezapomnianych scen z jej udziałem ? między innymi loty nad Victoria Fallus czy pustynią Okavango Delta. Miałem wrażenie, że ten samolot żyje i jest aktorem, a nie częścią scenografii.? Dzielna Elektra musiała wrócić do Europy. Chabbart wspomina, że przygoda z filmem była jedną z najprzyjemniejszych w jego życiu : ?Lily [jak nazywa swój samolot] wylatała w osiem tygodni sto siedemdziesiąt godzin. Pilotowało ją siedem osób. Dzięki mojej Lily przeżyli piękną przygodę. Przeniosła nas do dawnych czasów i pomogła zrozumieć co czuła Amelia Earhart?
ŚWIAT AMELII: SCENOGRAFIA
Mira Nair pragnęła, aby widzowie filmu poczuli się jak w świecie Amelii : ?Amelia uwielbiała przyrodę ? przestworza, oceany. Fascynowały ją, a w końcu pochłonęły. Pragnęłam pokazać świat jej oczami. Kręciliśmy w RPA, Nowej Szkocji i Nowej Fundlandii. Myślę, że osiągnęłam cel.? Reżyserka ściśle współpracowała z odpowiedzialnym za zdjęcia Stuartem Dryburghiem (?Fortepian?) : ?Stuart idealnie uzupełniał ekipę. Uwielbia przygody i naturę, jego zdjęcia są piękne. Nikt inny nie zrobiłby lepszych.? Dryburgh inspirował się bogatą dokumentacją życia Amelii ? starą fotografią, archiwalnymi gazetami. Mimo to jedną z pierwszych decyzji Stuarta i Miry było nie stylizowanie zdjęć na starodawne. ?Amelia była nowoczesną kobietą. Nie chcieliśmy, by film imitował produkcję z lat trzydziestych. Atmosferę tamtych lat oddali bohaterowie i ich kreacje, scenografia i samoloty.? ? mówi Dryburgh. Stuartowi zależało na tym, by oddać klimat samodzielnego pilotowania samolotu : ?Pragnąłem, by widzowie oglądający film czuli się podobnie do Amelii, która siadała za sterami. Chciałem dać im namiastkę wolności związanej z lataniem.? W osiągnięciu tego efektu pomagał mu Marc Wolff ? były pilot i specjalista fotografii lotniczej. ?Marc odpowiada za zdjęcia dawnych samolotów, między innymi Forda Trimotora czy ukochanej Elektry Amelii. Patrząc na nie trudno pojąć czemu Amelia kochała latać.? ? mówi Dryburgh. Zbudowano repliki poszczególnych samolotów ? między innymi Fokkera, którym Amelia przeleciała nad Atlantykiem czy Lockheed Vegi, w której pobiła wiele rekordów. Repliki posłużyły ekipie specjalistów od efektów komputerowych (Mr X; Toronto) w stworzeniu symulacji. ?Nakręciliśmy dużo realnych lotów i efekty komputerowe musiały im dorównać. Ekipa Mr X to zawodowcy; świetnie się spisali.? ? mówi Dryburgh. Większość zdjęć powstała w RPA, gdzie Nair mieszkała przez trzy lata. Ekipa znalazła tam nie tylko niezwykłe, zapierające dech w piersiach krajobrazy, ale i dawne lotniska. Filmowcy odtworzyli osiem krajów, do których trafiła Amelia bez przekraczania granic. Nair była zachwycona możliwością pracy w RPA : ?To było wzruszające i piękne doświadczenie. Kocham Afrykę.? Scenografka Stephanie Carroll musiała zadbać o to, by RPA posłużyło za kilka innych państw. Współpracowała z Nair przy ?Rodzinie Perez?. ?Stephanie jest rewelacyjna. Ma niesamowitą wrażliwość i oko do przestrzeni; efekty jej pracy są zniewalające. Wykorzystała naturę do podkreślenia narodowych charakterów państw, które chcieliśmy pokazać. Spisała się na medal.? ? zapewnia reżyserka. Przed Carroll było niełatwe zadanie : ?Zarówno Mirze jak i mnie bardzo zależało na tym, żeby scenografia była jak najbardziej realistyczna. Przygotowanie jej wymagało dużych nakładów pracy; podróżowania i zbierania informacji. Amelia nie potrafiła usiedzieć w miejscu ? my również ciągle się przemieszczaliśmy; wciąż działo się coś nowego!? Carroll dokładnie studiowała biografie Amelii, aby poznać ducha tamtych czasów. ?Pragnęłam, aby każdy element scenografii oddawał emocje zawarte w scenariuszu. Zależało mi, żeby scenografia jak najlepiej pasowała do historii o Amelii i jej pasji. Mira miała podobne nastawienie; nasza współpraca była bardzo owocna.? ? mówi Carroll. W RPA Carroll musiała się napracować. Jednym z jej zadań było zmienienie trawiastego lotniska w Transkei w pas startowy w Nowej Gwinei gdzie po raz ostatni widziano Amelię. ?Niełatwo było znaleźć odpowiedni teren. Musiał wyglądać na lotnisko z lat trzydziestych, być dostosowany do tego potrzeb takiego samolotu jak Elektra i? mieścić się w budżecie. Wybraliśmy dawne lotnisko wojskowe.? ? mówi scenografka. Istotnym elementem scenografii były samoloty z dawnych lat. ?Pracowaliśmy nad modelami, które już nie istnieją. Film obejrzy wielu pasjonatów lotnictwa, dlatego bardzo się staraliśmy.? ? przekonuje Carroll. Do pomocy przy samolotach Fokker F7 i Lockheed 7 zatrudniono Paula Austerberry?ego, który nadzorował budowę replik. ?To profesjonalista w każdym calu. Świetnie się spisał.? ? mówi Carroll. Udało mu się odnaleźć oryginalne szkice F7 ? namierzył je w fabryce Fokkera w Holandii. Posiłkował się także starymi fotografiami i zachowanymi częściami (między innymi kadłubem Lockheed Vegi). Odpowiada także za wnętrze ukochanej Elektry, którą latała Amelia. Ausberry wspomina, że współpraca przy tym filmie była jak kurs historyczny : ?życie Amelii jest nierozerwalnie związane z rozwojem lotnictwa. Kadłub jej pierwszego samolotu był z drewna; to było prawdziwe cudo w stylu art.-deco. Kilka lat później samoloty były już dużo bardziej nowoczesne. Technika szła do przodu w niesamowitym tempie.? Przed dużym wyzwaniem stała także kostiumolog, Kasia Walicka Maimone, ale przekonuje, że praca nad takim filmem to marzenie każdego kostiumologa. Walicka Maimone pracowała już z Mirą Nair przy ?Historycznej ślepocie?. Projektując stroje do ?Amelii Earhart? przeglądała setki zdjęć; analizowała dokładnie każdy szczegół. ?Dzięki temu lepiej zrozumiałam jaka była Amelia. Bardzo mi to pomogło w projektowaniu kostiumów.? ? mówi Kasia. Nie mogła narzekać na brak materiałów pomocniczych : ?Widzieliśmy zarówno zdjęcia Amelii w kombinezonach jak i eleganckich sukniach. W miarę gdy jej sława rosła, Amelia coraz bardziej dbała o to, by wyglądać jak gwiazda Hollywood.? Najmilej wspomina prace nad uniformami : ?W latach trzydziestych XX wieku nie było czegoś takiego jak damskie kombinezony dla pilotów. Amelia była w pewnym sensie pionierką w dziedzinie mody, bo sama projektowała większość swoich kombinezonów. Łączyła francuskie koszule z makietami ze świetnie skrojonymi spodniami. Nie mówiąc o słynnej kurtce- jej znaku rozpoznawczym.? W 1934 roku sklep Macy?s wypuścił serię ubrań zaprojektowanych przez Earhart ? była to elegancka kolekcja adresowana do silnych, pewnych siebie kobiet. Większość kostiumów została uszyta ?od zera?, gdyż oryginalne stroje nie zachowały się w na tyle dobrym stanie, by je wykorzystać. Walicka Maimone wspomina, że ekipa kostiumologiczna zdecydowała się na drobne odstępstwa od realnych strojów z tamtych czasów : ?Chcieliśmy, aby wyglądały autentycznie, ale jednocześnie nie odwracały uwagi od fabuły. Dokładne zapoznaliśmy się z modą lat dwudziestych i trzydziestych XX wieku; próbowaliśmy dodawać do strojów kapelusze i inne dodatki, ale były tak niecodzienne, że zrezygnowaliśmy z użycia ich. Nasze zadanie polegało na odtworzeniu mody tamtych lat w taki sposób, by łagodnie wtopiła się w piękne tło stworzone przez scenografów.? Reżyserka dodaje, że Walicka Maimone świetnie się spisała : ?Kasia ma ogromny talent to prawdziwa artystka. Zawsze bardzo przykłada się do pracy i dba o realizm kostiumów. Pragnęłam, aby stroje w tym filmie były autentyczne, ale i odrobinę nowoczesne; tak by oglądające ?Amelię Earhart? kobiety żałowały, że nie kupią ich w sklepie. Kasia spisała się na medal.? Kostiumy to nie wszystko ? równie ważna jest praca makijażystki, Vivan Baker i stylistki fryzur, Anne Morgan. Jak podsumowuje Hilary Swank : ?Gdyby nie piegi, którymi obdarzyła mnie Vivian i krótka fryzurka ? dzieło Anne ? nie udałoby mi się stworzyć Amelii.? ?Zarówno ekipa jak i obsada włożyła w ten film całe serce. Bez fantastycznych scenografów, kostiumologów czy kompozytora, Gabriela Yareda, nie zrealizowaliśmy takiej ?Amelii Earhart? o jakiej marzyłam. To film o pasji i miłości. O silnej, zdeterminowanej kobiecie, która nie bała się walczyć o swoje marzenia. W jej historii najbardziej ujęło mnie to, że pokazuje nam, że o ile mocno wierzymy w swoje plany i robimy wszystko, by je zrealizować ?nie ma rzeczy niemożliwych.? ? mówi reżyserka, Mira Nair. ?Mam nadzieję, że Amelia zainspiruje ludzi tak bardzo jak mnie. Nie bójmy się walczyć o marzenia. Wiara w siebie to podstawa.? ? dodaje Hilary Swank.
WAŻNE DATY W ŻYCIU AMELII
24 lipca 1897 ? Amelia przychodzi na świat w Atchinson (Kansas); jest córką prawnika i wynalazcy dotkniętego alkoholizmem. 3 stycznia 1921 ? kilka miesięcy po tym jak przyznano Amerykankom prawo do głosowania w wyborach, Amelia bierze pierwsze lekcje latania u Nety Snook. 15 grudnia 1921 - Amelia dostaje licencję pilota 22 października 1922 ? Amelia pokonuje rekord : jest pierwszą kobietą, która wzleciała na wysokość 14,000 stóp 17-18 czerwca 1928 - Amelia zostaje pierwszą kobietą, która przeleciała nad Atlantykiem (jako pasażerka). Lot odbył się samolotem Fokker F7, pilotem był Wilmer Stulz. Po lądowaniu w Nowym Jorku odbyła się parada; Amelii wręczono klucze do miasta i zaproszono na spotkanie z prezydentem Październik 1928 ? Amelia rozpoczyna wykłady zorganizowane przez George?a Putnama ? dotyczą jej pierwszej książki ?20 Hours, 40 Minutes? Sierpień 1929 ? Amelia zajmuje trzecie w miejsce w pierwszej edycji Women?s Air Derby. W czasach Wielkiego Kryzysu staje się gwiazdą; symbolem pogody ducha i optymizmu Listopad 1929 ? Amelia pomaga w utworzeniu The Ninety-Nines ? pierwszej, kobiecej organizacji pilotów 5 lipca 1930 ? Amelia pokonuje kobiecy rekord prędkości 7 lutego 1931 ? Amelia wychodzi za Goerge?a Putnama 8 kwietnia 1931 ? Amelia ustanawia kolejny rekord : osiąga wysokość 18,415 stóp 20-21 maja 1932 ? Amelia zostaje pierwszą kobietą, która jako pilot przelatuje samotnie nad Atlantykiem. Prezydent Hoover przyznaje jej złoty medal. Na rynku pojawia się jej druga książka ? ?The Fun Of It? opowiadająca o locie 24-25 sierpnia 1932 ? Amelia przelatuje w poprzek USA z Los Angeles do Nowego Jorku ustanawiając kobiecy rekord zasięgu 3938,245 km oraz uzyskuje rekordowy czas przelotu w poprzek USA Kwiecień 1933 ? Amelia przyjmuje zaproszenie na kolację w Białym Domu, podczas której zaprzyjaźnia się z Eleonor Roosevelt Styczeń 1934 ? Amelia zostaje pierwszym pilotem, który samotnie przeleciał nad Pacyfikiem (z Hawajów do Kalifornii). Niedługo potem do Macy?s trafia kolekcja zaprojektowanych przez nią ubrań 11 stycznia 1935 ? Amelia zostaje pierwszym pilotem, który samotnie przeleciał z Honolulu do Oakland 19-20 kwietnia 1935 ? Amelia zostaje pierwszym pilotem, który odbywa samotny lot z Los Angeles do Mexico City 1 czerwca 1937 ? Amelia i znany nawigator Fred Noonan startują do kolejnego przelotu. Trasa wiodła z Oakland (Floryda) nad Puerto Rico, Wenezuelą, Brazylią, Senegalem następnie nad Afryką, Azją, Australią do Nowej Zelandii. 1 lipca po starcie z Lae na Nowej Zelandii samolot skierował się na wyspę Howland odległą o 4162 km. Celu podróży samolot nigdy nie osiągnął; uznano, że przymusowo wodował z braku paliwa o świcie 2 lipca. Prezydent Roosevelt wydaje rozkaz rozpoczęcia poszukiwań ? okazują się one bezowocne i zostają zakończone 18 lipca 1937 roku. Dwa lata później Amelia zostaje uznana za zmarłą.
O OBSADZIE
HILARY SWANK (Amelia Earhart/ produkcja wykonawcza) to jedna z najbardziej utalentowanych współczesnych aktorek. Nagrodzono ją dwoma Oscarami, wystąpiła w najciekawszych filmach ostatnich lat. Nie tylko gra, ale i produkuje ? ostatnio ?Betty Anne Waters? (opartą na faktach historię pracującej matki, która zaczyna studia prawnicze, aby wyciągnąć z więzienia niesłusznie skazanego brata); w filmie występują między innymi Sam Rockwell, Minnie Driver i Hilary. Obecnie trwają zdjęcia do ?The Resident? ? thrillera, który wejdzie na ekrany kin w 2010 roku. W 2008 roku założyła wraz z Molly Smith firmę produkcyjną 2SFILMS,która podpisała dwuletni kontrakt z Alcon Entertainment należącym do Warner Bros. Pracują nad takimi projektami jak ?French Women Don?t Get Fat? na podstawie bestsellerowej powieści Mireille Guiliano z 2004 roku oraz ?Sweet & Viscious? o kobiecej przyjaźni. Prawdopodobnie powstaną też ?You?re Not You? na podstawie powieści Michelle Wildgen ?Something Borrowed? na podstawie debiutanckiej powieści Emily Griffin oraz ?Falling Out of Fashion? na podstawie książki Karen Yampolsky. Nagrodzono ją nie tylko dwoma Oscarami(za role w ?Nie czas na łzy? i ?Za wszelką cenę?), ale też Złotym Globem, Critic?s Choice Award, nagrodami przyznawanymi przez New York Film Critics, Los Angeles Film Critics i Chicago Film Critics oraz National Society of Film Critics. Za rolę Brandona (?Nie czas na łzy) przyznano jej także Breakthrough Performance of the Year Award, nagrodę BAFTA i nominację do Screen Actors Guild (SAG) Award; za rolę w ?Nie czas na łzy? Clinta Eastwooda nagrodzono ją Złotym Globem i SAG Award; w tym samym roku (2005) nominowano ją do Złotego Globu i SAG Award za rolę w ?Niezłomnych?. WYBRANA FILMOGRAFIA: 2007: Wolność słowa (Freedom Writers) 2007: P.S. Kocham Cię (P.S. I Love You) 2006: Czarna Dalia (Black Dahlia, The) 2004: Niezłomne (Iron Jawed Angels) 2004: Za wszelką cenę (Million Dollar Baby) 2002: Bezsenność (Insomnia) 2001: Afera naszyjnikowa (The Affair of the Necklace) 1999: Nie czas na łzy (Boys Don't Cry) RICHARD GERE (George Putnam) zasłynął rolami w takich filmach jak ?Pretty Woman?, ?Chicago? czy ?Amerykański żigolak?. Najnowsze filmy z jego udziałem to ?Brooklyn?s Finest? z Donem Cheadle?em i Ethanem Hawkiem oraz ?The Prodigy?. W 2007 roku wystąpił w ?Nocach w Rodanthe? i ?I?m Not There? Gdzie indziej jestem? oraz ?Blefie? Lasse Halstroma ? biograficznym filmie o Cliffordzie Irvingu. W 2002 roku zagrał w ?Chicago? Roba Marshalla ? za rolę Billy?ego Flynna nagrodzono go Złotym Globem. Pochodzi z Filadelfii. Od najmłodszych lat wykazywał talent artystyczny ? grał na instrumentach, komponował. Studiował filozofię na University of Massachusetts; właśnie wtedy złapał aktorskiego bakcyla i po dwóch latach studiów postanowił zostać aktorem. W 1973 roku powierzono mu rolę w londyńskim wystawieniu musicalu ?Grease?. Od tamtej pory współpracował z Provincetown Playhouse i Seattle Repertory Theatre; wystąpił na deskach wielu nowojorskich teatrów (w takich sztukach jak ?Richard Farina: Long Time Coming and Long Time Gone?, ?Back Bog Beast Bait? i ?Killers Head?.) Grał na Broadwayu (między innymi w rock-operze ?Soon? i farsie ?Habeus Corpus?.; za rolę w ?Bent? z 1980 roku otrzymał Theatre World Award. W 1978 roku debiutował jako aktor filmowy ?wystąpił w ?dniach niebios?, za co otrzymał najbardziej prestiżową nagrodę włoskiego przemysłu filmowego. W 1990 roku zagrał w ?Wydziale wewnętrznym? i ?Pretty Woman? ? zwłaszcza ten drugi przyniósł mu ogromną, międzynarodową sławę. Na swoim koncie ma współpracę z takimi reżyserami jak Akira Kurosawa, Jon Anet, Jon Amiel czy Gary Marshall. W 1993 roku wystąpił w ?A orkiestra grała dalej? ? adaptacji książki Randy?ego Shiltsa o pierwszych latach epidemii AIDS w Stanach Zjednoczonych. Gere zajmuje się również grą na pianinie i komponowaniem muzyki. Przyjaźni się z Dalaj Lamą; ma za sobą podróże do Indii, Nepalu, Tybetu, Mongolii i Chin. Udokumentował je pięknymi fotografiami. W 1997 roku wydał pierwszą książkę (?Pilgrim?), w której opisał swoje doświadczenie związane z buddyzmem. Walczy o prawa człowieka, szczególnie angażuje się w sprawy Tybetu. Założył Gere Foundation, która prowadzi wiele akcji na rzecz praw człowieka. W 1987 roku został jednym z twórców Tibet House w Nowym Jorku; w 1991 roku został członkiem rady International Campaign for Tibet (w 1996 roku został jej przewodniczącym). WYBRANA FILMOGRAFIA: 2008: Noce w Rodanthe (Nights in Rodanthe) 2007: I'm Not There. Gdzie indziej jestem (I'm Not There) 2006: Blef (The Hoax) 2004: Zatańcz ze mną (Shall We Dance) 2002: Chicago 2000: Dr T i kobiety (Dr T and the Women) 1999: Uciekająca panna młoda 1997: Fatalna namiętność (Red Corner) 1997: Szakal (Jackal, The) 1996: Lęk pierwotny (Primal Fear) 1995: Rycerz króla Artura (First Knight) 1993: A orkiestra grała dalej (And the Band Played On) 1993: Sommersby 1991: Sierpniowa rapsodia (Hachi-gatsu no kyôshikyoku) 1990: Pretty Woman jako Edward Lewis 1990: Wydział wewnętrzny (Internal Affairs) 1986: Bez litości (No Mercy) 1984: Cotton Club (Cotton Club, The) 1982: Oficer i dżentelmen (Officer and a Gentleman, An) 1980: Amerykański żigolak (American Gigolo) 1978: Dni niebios (Days of Heaven) EWAN MCGREGOR (Gene Vidal) zaczynał karierę od pracy w Perth Repertory Theatre. Jeszcze jako student London?s Guidhall School of Music and Drama otrzymał główną rolę w serialu ?Szminka na twoim kołnierzyku?. Na swoim koncie ma rolę Obiego Wan Kenobiego w prequelach ?Gwiezdnych wojen? George?a Lucasa. Debiutował w ?Być człowiekiem? Billy?ego Forsytha; do najbardziej znanych ról aktora należą te w ?Płytkim grobie? i ?Trainspotting?. Najnowsze filmy z jego udziałem to ?Anioły i demony? Rona Howarda, ?Uwiedziony?, ?Miss Potter? i ?Sen Kasandry?. Na swoim koncie ma gościnny udział w serialu ?Ostry dyżur? (otrzymał nominację do nagrody Emmy). Ogromną popularność przyniosła mu rola w ?Moulin Rouge? Baza Luhrmana z 2001 roku. Występował na scenach teatrów na West Endzie ? między innymi w ?Guys and Dolls? w Donmat Theatre, a także ?Otello?. W listopadzie 2009 roku w kinach pojawi się ?Czarujący szpieg?, w którym zagrali też George Clooney, Jeff Bridges i Kevin Spacey, a na początku 2010 roku na ekrany wejdzie ?I Love You, Phillip Morris?, w którym McGregor wystąpił z Jimem Carreyem. WYBRANA FILMOGRAFIA: 2009: Anioły i Demony (Angels & Demons) 2009: Czarujący szpieg (The Men Who Stare at Goats) 2008: Uwiedziony (Deception) 2007: Sen Kasandry (Cassandra's Dream) 2006: Miss Potter j 2005: Gwiezdne Wojny: Część III - Zemsta Sithów (Star Wars: Episode III - Revenge of the Sith) 2003: Duża ryba (Big Fish) 2003: Młody Adam (Young Adam) 2002: Gwiezdne Wojny: Część II - Atak klonów (Star Wars: Episode II - Attack of the Clones) 2001: Helikopter w ogniu (Black Hawk Down) 2001: Moulin Rouge! 1999: Gwiezdne Wojny: Część I - Mroczne widmo (Star Wars: Episode I - The Phantom Menace) 1998: Idol (Velvet Goldmine) 1998: O mały głos (Little Voice) 1997: Nocna straż (Nightwatch) 1996: Trainspotting 1994: Płytki grób (Shallow Grave) 1993: Być człowiekiem (Being Human) CHRISTOPHER ECCLESTON (Fred Noonan) kształcił się w Central School of Speech and Drama. Debiutem filmowym aktora była rola Dereka Bentleya w "Let Him Have It" Petera Medaka, zaś kolejne filmy z jego udziałem to "Płytki grób" Danny'ego Boyle (za swoją rolę otrzymał nagrodę na Dinard Film Festival) oraz "Jude" Michaela Winterbottoma. Zagrał również w "A Price Above Rubies" Boaza Yakina, "Heart" Charlesa McDougalla, "Existenz" Davida Cronenberga oraz "Old New Borrowed Blue". Na małym ekranie można było go oglądać w obu częściach ?Cracker", "Hearts and Minds", "Hillsborough" (za swoją rolę otrzymał Press Guild Award dla najlepszego aktora) oraz "Our Friends in the North" Petera Flanery (nagrodzono go Press Guild dla najlepszego aktora oraz nominowano do nagrody BAFTA). Jest nie tylko aktorem filmowym i telewizyjnym, ale i teatralnym. Na swoim koncie ma udział w takich przedstawieniach jak "Bent" i "Abingdon Square" na deskach Royal National Theatre, "Aides Memoire" w The Royal Cour Theatre oraz "Tramwaj zwany pożądaniem" i "Dona Rosita" w The Bristol Old Vic. WYBRANA FILMOGRAFIA: 2009: G.I. Joe: Czas Kobry (G.I. Joe: The Rise of Cobra) 2008: New Orleans, Mon Amour 2002: 28 dni później (28 Days Later...) 2002: Księga Diny (I Am Dina) 2002: Flesh and Blood 2002: Revengers Tragedy 2001: Inni (The Others) 2001: Othello 2000: 60 sekund (Gone in Sixty Seconds) 1999: eXistenZ 1999: Z tobą lub bez ciebie (With Or Without You) 1998: Elizabeth 1996: Więzy miłości (Jude) 1996: Hillsborough 1994: Płytki grób (Shallow Grave) JOE ANDERSON (Bill) ma na swoim koncie udział w takich filmach jak ?Kopia mistrza? Agnieszki Holland czy ?Across the Universe? Julie Taylor. Ten młody aktor wystąpił w takich produkcjach jak ?Control? o życiu Iana Curtisa, wokalisty Joy Division; ?Ruinach? oraz ? ?The 27 Club? ? niezależnej produkcji Ericy Dunton. Najnowsze filmy z jego udziałem to ?Rogues Galery?, w którym zagrał główną rolę oraz ?The Crazies? ? remake klasyki horroru George?a A. Romera. WYBRANA FILMOGRAFIA: 2009: Love Happens 2009: Rogue's Gallery 2008: Ruiny (The Ruins) 2008: The 27 Club 2007: ControlZakochana Jane (Becoming Jane) 2007: Across the Universe 2006: Kopia Mistrza (Copying Beethoven) CHERRY JONES (Eleonor Roosevelt) ma na swoim koncie nominację do Tony Award ? w 1994 roku przyznano ją jej za udział w ?Our Contry?s Good?. Za rolę w ?The Heiress? otrzymała tę prestiżową nagrodę. Zagrała w takich przedstawieniach jak ?The Night of the Iguana?, ?A Moon for the Misbegotten? i ?Doubt? (za rolę w tym ostatnim przyznano ją drugą Tony Award). Widzowie znają ją z takich filmów jak ?Ocean?s Twelve?, ?Zaklinacz koni?, ?Osada? czy ?Znaki?. Pochodzi z Tennessee, ale mieszka a Nowym Jorku i Los Angeles. WYBRANA FILMOGRAFIA: 2004: Osada (The Village) 2004: Ocean's Twelve: Dogrywka (Ocean's Twelve) 2002: Boskie sekrety siostrzanego stowarzyszenia Ya-Ya (Divine Secrets of the Ya-Ya Sisterhood) 2002: Znaki (Signs) 2000: Erin Brockovich 2000: Gniew oceanu (The Perfect Storm) MIA WASIKOWSKA (Elinor Smith) studiowała balet, ale obecnie jest znana widzom zarówno z dużego jak i małego ekranu; występuje od dziewiątego roku życia. Największą popularność przyniosła jej rola Sophie w serialu ?In Treatment? stacji HBO. Działająca w Los Angeles organizacja Australians in Film przyznała jej nagrodę dla najlepszej debiutującej aktorki, a serial nominowano do Złotego Globu. Najnowsze filmy z jej udziałem to ?Opór?z Danielem Craigiem, Lievem Schreiberem i Jamie?em Bellem, ?Alicja w Krainie Czarów? Tima Burtona, która wejdzie na ekrany w marcu 2010 roku i ?I Love Sarah Jane.? Pochodzi z Australii gdzie debiutowała w popularnym serialu medycznym ?All Saint?. Za rolę w filmie ?Szatański plan? przyznano jej nagrodę dla najlepszej młodej aktorki. WYBRANA FILMOGRAFIA: 2010 Alicja w Krainie Czarów 2008: Opór (Defiance) 2008: I Love Sarah Jane 2007: September 2007: SkinSzatański plan (Suburban Mayhem)
O TWÓRCACH
MIRA NAIR (reżyseria) to wyjątkowa twórczyni mająca na swoim koncie zarówno niezależne jak hollywoodzkie produkcje. Przez kilka lat realizowała filmy dokumentalne; jej debiutem filmowym było ?Salam Bombaj!? z 1988 roku ? zdobyło ponad dwadzieścia pięć nagród na festiwalach filmowych na całym świecie. Jej kolejnymi filmami były ?Rodzina Perezów?, ?Kama Sutra? i ?Mój własny kraj?. W 2001 roku wyreżyserowała ?Monsunowe wesele?, które otrzymało Złotego Lwa na Festiwalu Filmowym w Wenecji, nominację do Złotego Globu i nagrody BAFTA. Rok później powstała ?Histeryczna ślepota? dla stacji HBO, w której wystąpiły Uma Thurman i Gena Rowlands, a w 2004 roku Mira nakręciła ?Vanity Fair: targowisko próżności? z Reese Whiterspoon. Prowadzi dwie organizacje non-profit ? Salam Baala Trust pomagające biednym dzieciom w Indiach i fundację Maisha działającą we wschodniej Afryce. Na swoim koncie ma także filmy krótkometrażowe ? sześć z nich zostanie wydanych w ramach jednej kompilacji; inny powstał po tragicznych wydarzeniach 11 września 2001 roku. W 2007 roku powstało ?AIDS JAAGO? ? cztery krótkometrażówki zrealizowane przez należące do Miry Mirabai Films. Dotyczą epidemii AIDS w Indiach i problemie stygmatyzacji ludzi chorych. Najnowsze filmy Miry to ?Shantaram? i adaptacja powieści Mosina Hamida. Reżyserka pochodzi z Indii, kształciła się na Delhi University i Uniwersytecie Harvarda. Obecnie mieszka w Nowym Jorku i Kampali (Uganda). WYBRANA FILMOGRAFIA: 2011: ShantaramNew York, I Love You 2006: Imiennik (The Namesake) 2004: Vanity Fair. Targowisko próżności (Vanity Fair) 2002: Histeryczna ślepota (Hysterical Blindness) 2002: 11.09.01 (11'09''01 - September 11) 2001: Monsunowe wesele (Monsoon Wedding) 1998: Moja własna ojczyzna (My Own Country) 1996: Kamasutra (Kama Sutra: A Tale of Love) 1995: Rodzina Perezów (The Perez Family) 1988: Salaam Bombay! 1987: Children of a Desired Sex 1985: India Cabaret 1982: So Far from India 1979: Jama Masjid Street Journal RON BASS (scenariusz/produkcja wykonawcza) ma na swoim koncie Oscara za scenariusz do filmu ?Rain Man?. Pochodzi z Los Angeles, a zaczął pisać jako? sześciolatek! Chwycił za pióro podczas choroby, gdy leżał w łóżku i nudził się jak mops. Studiował w Harvard Law School i pracował w zawodzie prawnika, choć wciąż ciągnęło go do pisania. Powrócił do pisania powieści, która zaczął pisać będąc w college?u ? w 1978 roku została wydana. Niedługo potem został współtwórcą scenariusza filmu ?Kryptonim ?Szmaragd??, adaptacji powieści Jonathana Sangera. Wystąpili w niej Max von Sydon i Ed Harris. Niedługo potem Ron porzucił karierę prawniczą ? napisał scenariusze do ?Czarnej wdowy? Boba Rafelsona i ?Kamiennych ogrodów? Francisa Forda Coppoli. Przełomem w jego karierze okazał się ?Rain Man? wyreżyserowany przez Barry?ego Levinsona- scenariusz autorstwa Rona i Barry;ego Morrowa nagrodzono Oscarem. Na swoim koncie ma scenariusze do takich filmów jak ?Kiedy mężczyzna kocha kobietę? z Meg Ryan, ?Młodzi gniewni? z Michelle Pfeifer czy ?Czekając na miłość?, adaptację powieści Terry;ego Mcmillana. Napisał scenariusz do filmu ?Mój chłopak się żeni?, który też wyprodukował; zaliczył kolejną współpracę z Mcmillanem przy ?Jak Stella zdobyła miłość?. Napisał scenariusz na podstawie powieści Davida Gutersona ?Cedry pod śniegiem? ? film wyreżyserował ?Scott Hicks. Obecnie pracuje nad scenariuszem do filmu biograficznego o Louisie Armstrongu, ?What A Wonderful World?. W rolę muzykę wcieli się Forest Whitaker. WYBRANA FILMOGRAFIA: 2010: What A Wonderful World 2005: Jak w niebie (Just Like Heaven) 2001: Kroniki portowe (The Shipping News) 1999: Cedry pod śniegiem (Snow Falling on Cedars) 1998: Jak Stella zdobyła miłość (How Stella Got Her Groove Back) 1998: Mamuśka (Stepmom) 1997: Mój chłopak się żeni (My Best Friend's Wedding) 1995: Młodzi gniewni (Dangerous Minds) 1995: Czekając na miłość (Waiting to Exhale) 1994: Kiedy mężczyzna kocha kobietę (When a Man Loves a Woman) 1991: Sypiając z wrogiem (Sleeping with the Enemy) 1988: Rain Man 1987: Czarna wdowa (Black Widow) 1987: Kamienne ogrody (Gardens of Stone) 1985: Kryptonim "Szmaragd" (Code name: Emerald) ANNA HAMILTON PHELAN (scenariusz) debiutowała scenariuszem do filmu ?Maska?, za który została nominowana do Oscara; otrzymała także nominację do Writer?s Guild Award. Na swoim koncie ma scenariusze do takich filmów jak ?Miłość i wojna? o miłości Ernesta Hemingwaya i pielęgniarki rozgrywającej się podczas I Wojny Światowej czy ?Goryle we mgle? o życiu znanej biolog, Dian Fossey. WYBRANA FILMOGRAFIA: 1999: Przerwana lekcja muzyki (Girl, Interrupted) 1996: Miłość i wojna (In Love and War) 1988: Goryle we mgle (Gorillas in the Mist: The Story of Dian Fossey) 1985: Maska (Mask) TED WAITT (produkcja) to współzałożyciel Gateway, Inc. ? firmy, która zrewolucjonizowała rynek komputerowy. W jej ramach działają takie przedsiębiorstwa jak Avalon Capital Group Inc., czy organizacje charytatywne : Waitt Family Foundation i Waitt Institute. Ted Waitt trafił na listę pięćdziesięciu najbardziej hojnych dobroczyńców opublikowaną przez magazyn ?Business Week?. Zasiada w radach takich organizacji jak ?Family Violence Prevention Fund czy Jonas Salk Institute for Biological Studies. Ma na swoim koncie takie wyróżnienia jak Young Entrepreneur of the Year Award, tytuł honorowy przyznany przez University of South Dakota czy Ten Outstanding Young Americans (TOYA) Award. KEVIN HYMAN (produkcja) to przewodniczący Avalon Puctures. Pracuje w przemyśle filmowym od dwudziestu lat. W latach 2002-2004 kierował działem produkcji w Focus Features ? pracował przy takich produkcjach jak ?Tajemnica Brokeback Mountain? czy ?Vanity Fair: Targowisko próżności?. Zanim dołączył do Focus Features pracował w Miramax Films, gdzie pracował przy takich filmach jak ?Zakochany Szekspir?, ?Buntownik bez powodu? czy ?Krzyk:. LYDIA DEAN PILCHER (produkcja) to założycielka nowojorskiej firmy Cine Mosaic. Wyprodukowała prawie trzydzieści filmów(najnowszym jest ?You Don;t Know Jack? z Alem Pacino w reżyserii Barry?ego Levinsona.) W 2005 roku nominowano ją do Złotego Globa za ?Niezłomne? ? telewizyjny film Kathi von Garnier wyprodukowany przez HBO. Rok wcześniej nominowano ją do Emmy, Złotego Globa i Producer?s Guild Award za ?Normal? z Jessicą Lande. Studiowała w NYU Film School; karierę filmową zaczynała od realizacji filmów dokumentalnych. Dwukrotnie zasiadała w fotelu wiceprezesa Producers Guild of America East; należy też do rady Directors of The New York Production Alliance. WYBRANA FILMOGRAFIA: 2009: You Don't Know Jack 2007: Pociąg do Darjeeling (The Darjeeling Limited) 2006: Imiennik (The Namesake) 2004: Vanity Fair. Targowisko próżności (Vanity Fair) 2004: Lipstick & Dynamite, Piss & Vinegar: The First Ladies of Wrestling 2002: 11.09.01 (11'09''01 - September 11) 2000: Stracone nadzieje (Disappearing Acts) 1998: Reno Finds Her Mom 1995: Rodzina Perezów (The Perez Family) 1989: The Kill-Off DON CARMODY (ko-produkcja) pracuje w branży filmowej od trzydziestu lat. Był wiceprezesem Lionsgate, w latach osiemdziesiątych założył własną firmę produkcyjną. Na swoim koncie ma takie klasyki lat osiemdziesiątych jak ?Weekend u Bernie?ego? czy ?Świntuch?. Pracował przy ponad dziewięćdziesięciu produkcjach; najnowsze z nich to ?Outlander? z Jimem Cavezielem i Johnem Hurtem oraz ?Zamiećt? z Kate Beckinsale, ?Sierota? z Peterem Saarsgardem i ?The Factory? z Johnem Cusackiem. WYBRANA FILMOGRAFIA: 2011: The Factory 2009: Zamieć (Whiteout) 2009: Sierota (Orphan) 2008: Outlander 2006: Zabójczy numer (Lucky Number Slevin) 2004: Resident Evil 2: Apokalipsa (Resident Evil: Apocalypse) 2002: Dochodzenie (City by the Sea) 2001: Oczy anioła (Angel Eyes) 2001: 3000 mil do Graceland (3000 Miles to Graceland) 2000: Zasady walki (The Art of War) 2000: Dorwać Cartera (Get Carter) 1999: Święci z Bostonu (The Boondock Saints) 1998: Klub 54 (54) 1995: Johnny Mnemonic 1992: Kumple (Sidekicks) 1990: Szepty (Whispers) 1989: Witaj w domu (Welcome home) 1988: Za kamerą (Switching Channels) 1983: Kosmiczne łowy (Spacehunter: Adventures in the Forbidden Zone) 1982: Świntuch (Porky's) STUART DRYBURGH (zdjęcia) urodził się w Wielkiej Brytanii, wychowywał w Nowej Zelandii, pracuje w Stanach Zjednoczonych. Karierę filmową zaczynał w Nowej Zelandii, pracował przy reklamach, filmach krótkometrażowych i teledyskach. Mieszka na Brooklynie z żoną i dwójką najmłodszych dzieci; starsze mieszkają w Nowej Zelandii. WYBRANA FILMOGRAFIA: 2008: Rolling Stones w blasku świateł (Shine a Light) 2008: Wyspa Nim (Nim's Island) 2007: Życie od kuchni (No Reservations) 2006: Malowany welon (The Painted Veil) 2005: Aeon Flux 2004: W kryjówce mojego ojca (In My Father's Den) 2003: Rekrut (The Recruit) 2001: Dziennik Bridget Jones (Bridget Jones's Diary) 2001: Kate i Leopold (Kate & Leopold) 1999: Depresja gangstera (Analyze This) 1999: Uciekająca panna młoda (Runaway Bride) 1996: Na granicy (Lone Star) 1996: Portret damy (The Portrait of a Lady) 1995: Rodzina Perezów (The Perez Family) 1994: Tylko Instynkt (Once Were Warriors) 1993: Fortepian (The Piano) 1990: Anioł przy moim stole (An Angel at My Table) 1989: Kitchen Sink 1987: The Leading Edge STEPHANIE CARROLL (scenografia) współpracuję z Mirą Nair od lat dziewięćdziesiątych. Za scenografię do ?Monsunowego wesela? otrzymała Srebrnego Lwa na Festiwalu Filmowym w Wenecji, a za scenografię do ?Histerycznej ślepoty? nagrodzono ją Złotym Globem. Na swoim koncie ma prace nad filmami fabularnymi i krótkometrażowymi; współpracowała z Mirą Nair przy reklamie Givenchy z Umą Thurman. WYBRANA FILMOGRAFIA: 2008: Na pewno, być może (Definitely, Maybe) 2006: Imiennik (The Namesake) 2004: Osierocona (Bereft) 2002: Histeryczna ślepota (Hysterical Blindness) 2002: 11.09.01 (11'09''01 - September 11) 2001: Monsunowe wesele (Monsoon Wedding) 1999: Uciekająca panna młoda (Runaway Bride) 1999: Przejażdżka z diabłem (Ride with the Devil) 1995: Rodzina Perezów (The Perez Family) 1995: Filmowy zawrót głowy (Living in Oblivion) 1992: Zły porucznik (Bad Lieutenant) ALLYSON C. JOHNSON (montaż) współpracowała z Mirą Nair już kilkakrotnie ? między innymi przy ?Imienniku? i ?Monsunowym weselu? (za które otrzymała Złotego Lwa na Festiwalu Filmowym w Wenecji). Pracowała nad wielokrotnie nagradzanym serialu ?Prawo ulicy? stacji HBO; nominowano ją do nagrody Emmy za montaż filmu dokumentalnego ?The Who?s Tommy: The Amazing Journey?. WYBRANA FILMOGRAFIA: 2009: New York, I Love You 2008: Genua. Włoskie lato (Genova) 2008: 8 2007: Wieczór (Evening) 2006: Imiennik (The Namesake) 2004: Vanity Fair. Targowisko próżności (Vanity Fair) 2003: Przegrane życie (Prey for Rock & Roll) 2002: 11.09.01 (11'09''01 - September 11) 2001: Monsunowe wesele (Monsoon Wedding) 2000: Danie dnia (Dinner Rush) 1996: Biker Women 1993: The Who's Tommy, the Amazing Journey LEE PERCY (montaż) studiował aktorstwo w prestiżowej Juilliard School. Współpracował z takimi artystami jak Hilary Swank, Jeremy Irons i William Hurt (wspomina je jako największy zaszczyt). Kilkakrotnie współpracował z HBO; za montaż ?Grey Garden? otrzymał nominację do Emmy, a statuetkę przyznano mu za ?Taking Chance?. Nagrodzono go także American Cinema Editors Eddie Award. W wolnym czasie wykłada na wydziale filmowym na Columbia University. WYBRANA FILMOGRAFIA: 2009: Taking Chance 2005: Zimne dranie (The Ice Harvest) 2005: Pani Harris (Mrs. Harris) 2004: Lokatorka (A Love Song for Bobby Long) 2004: Maria łaski pełna (Maria Full of Grace) 2002: Śmiertelna wyliczanka (Murder by Numbers) 2001: Fanatyk (The Believer) 2001: Centrum świata (The Center of the World) 1999: Nie czas na łzy (Boys Don't Cry) 1998: Klub 54 (54) 1998: W akcie desperacji (Desperate Measures) 1992: Sublokatorka (Single White Female) 1990: Druga prawda (Reversal of Fortune) KASIA WALICKA MAIMONE (kostiumy) kilkakrotnie współpracowała z Mirą Nair, a także takimi choreografami jak Susan Marshall, Twyla Tharp, Donald Byrd and David Dorfman. WYBRANA FILMOGRAFIA: 2005: Capote 2005: Mały Manhattan (Little Manhattan) 2002: Histeryczna ślepota (Hysterical Blindness) 2001: Trzynaście rozmów o tym samym (Thirteen Conversations About One Thing) 1999: Puppet GABRIEL YARED (muzyka) studiował prawo, ale zrezygnował z kariery prawnika, aby zostać kompozytorem muzyki. Jego mentorami byli Henri Dutilleux i Maurice Ohana. Jako twórca muzyki filmowej debiutował w 1980 roku, kiedy napisał muzykę do "Ratuj kto może (życie)" Jean-Luca Godarda. Od tego momentu napisał muzykę do wielu filmów, których reżyserami byli m.in. Jean-Jacques Beineix, Robert Altman oraz Jean-Jacques Annaud. Nagrodzono go Oscarem za muzykę do filmu Anthony'ego Minghelli "Angielski pacjent"; nominację do tej nagrody otrzymał jeszcze dwukrotnie : za muzykę do ?Wzgórza Nadziei" i "Utalentowanego pana Ripleya". Jest założycielem i dyrektorem Pléiade Academy, która wspomaga i promuje młodych kompozytorów. Pochodzi z Libanu, w latach siedemdziesiątych przeniósł się do Brazylii, aż w końcu zamieszkał w Paryżu. Jest twórcą ponad stu ścieżek dźwiękowych do filmów; prócz Oscara otrzymał także Złoty Glob i Grammy. WYBRANA FILMOGRAFIA: 2008: Adam Zmartwychwstały (Adam Resurrected) 2007: Dekameron (Virgin Territory) 2006: Rozstania i powroty (Breaking and Entering) 2006: Życie na podsłuchu (Das Leben der Andersen) 2004: Zatańcz ze mną (Shall We Dance) 2003: Wzgórze nadziei (Cold Mountain) 2003: Sylvia 2002: Opętanie (Possession) 2002: Jedyny, jedyna (The One and Only) 2000: Układ prawie idealny (The Next Best Thing) 2000: Miłość w Nowym Jorku (Autumn in New York) 1999: List w butelce (Message in a Bottle) 1999: Utalentowany pan Ripley (The Talented Mr. Ripley) 1998: Miasto Aniołów (City of Angels)Angielski pacjent (The English Patient) 1996: Herkules i Sherlock (Hercule et Sherlock) 1994: Hańba i chwała (Fall from Grace) 1990: Królewska Faworyta (La Putain du roi) 1990: Baśnie tysiąca i jednej nocy (Les Mille et une nuits) 1989: Noce w Tennessee (Tennessee Nights) 1988: Camille Claudel 1987: Poza terapią (Beyond Therapy) 1986: Betty Blue (37°2 le matin) 1986: Czerwona strefa (Zone rouge) 1984: Był sobie sen (Nemo) 1983: Taniec cieni (La Java des ombres) 1980: Ratuj kto może (życie) (Sauve qui peut (la vie)) WOJCIECH ZIELINSKI (efekty wizualne) studiował architekturę, ale jego pasją stał się przemysł filmowy i możliwości jakie daje dziedzina efektów wizualnych. W 1998 roku ukończył Academy of Design w Toronto ? studiował animację komputerową. W przemyśle filmowym pracuje od dwunastu lat; współpracował już przy ponad dwudziestu filmach i wielu reklamach. WYBRANA FILMOGRAFIA: 2009:Boondock Saint II: All Saint Day 2009:Szybcy i wściekli (Fast and Furious) 2008:Death Race: Wyścig śmierci (Death Race) 2007:Tylko strzelaj (Shoot?em Up)