Znamy program 14. American Film Festival

Czas na filmowe żniwa! 7 listopada we wrocławskim Kinie Nowe Horyzonty rozpocznie się 14. American Film Festival. Tegoroczny horyzont identyfikacji wizualnej wyznacza amerykańska farma, dlatego w trakcie AFF-u będziemy kosić to, co w kinematografii zza Oceanu najlepsze, patrzeć, jak bujnie wzrasta kino niezależne, zbierać obfity plon kultowej klasyki i rozkoszować się dojrzałymi dziełami mistrzyń i mistrzów. Yee-haw! Podczas festiwalu zaprezentujemy łącznie 126 produkcji (94 długie i 32 krótkie metraże), z czego 63 zostaną pokazane w Polsce po raz pierwszy, a 15 będzie miało premierę europejską. Na widzki i wdzów czeka w sumie aż 9879 minut seansów. Sprzedaż biletów i dostępów do pokazów online rozpocznie się jutro, 25 października, o godz. 12:00 (wyłącznie poprzez stronę americanfilmfestival.pl).

American Film Festival po raz czwarty organizowany jest w hybrydowej formie. Stacjonarna odsłona wydarzenia zakończy się 12 listopada, z kolei do 19 listopada część festiwalowych filmów będzie można oglądać również online na platformie Nowe Horyzonty VOD (tytuły dostępne online są odpowiednio oznaczone w programie).

Nicolas Cage, Jessica Chastain i Peter Sarsgaard, czyli otwarcie i zamknięcie

W tym roku nie mogliśmy wymarzyć sobie lepszego otwarcia: na dobry początek zaprezentujemy – po raz pierwszy w Polsce – "Dream Scenario" Kristoffera Borgliego, z rewelacyjnym Nicolasem Cage’em w roli głównej. To czarna komedia o przeciętnym nauczycielu akademickim, który pewnego dnia odkrywa, że jest bohaterem snów wielu osób na całym świecie. Z miejsca staje się celebrytą, jednak cena sławy bywa wysoka, zwłaszcza kiedy w tych snach przestaje być tylko obserwatorem…

Festiwal zamknie pokaz "Pamięci" (Memory) Michela Franco – jednego z najbardziej wyrazistych reżyserów współczesnego kina ("Nowy porządek", "Sundown"). W swoim najnowszym filmie w przenikliwy i jednocześnie niezwykle czuły sposób portretuje losy dwójki życiowych rozbitków, którzy próbują zaleczyć dawne traumy i przygotować się na nadchodzące wyzwania. W rolach głównych Jessica Chastain oraz Peter Sarsgaard.

Hity światowych festiwali

Rozwijamy czerwony dywan i wspólnie z mBankiem, partnerem sekcji, zapraszamy na premierowe w Polsce pokazy przebojów, które przywieźliśmy do Wrocławia z najważniejszych światowych festiwali. W tym roku sekcję Highlights tworzą m.in.: "Priscilla" Sofii Coppoli – historia o ciemnych stronach życia u boku króla rock and rolla, opowiedziana z perspektywy żony Elvisa Presleya – tytułowej Priscilli (w tej roli nagrodzona w Wenecji Cailee Spaeny); pokazywana na Sundance "Eileen" Williama Oldroyda, z rewelacyjnym duetem Thomasin McKenzie-Anne Hathaway – nieoczywista, przewrotna opowieść o życiowej emancypacji; "Przesilenie zimowe" (The Holdovers) Alexandra Payne’a – z bodaj najlepszą w karierze rolą Paula Giamattiego (wykładowca neurotyk, który mógłby podać rękę Nicolasowi Cage’owi z "Dream Scenario"); czy "Pierwszy Gol" (Next Goal Wins) niezawodnego Taiki Waititiego, z Michaelem Fassbenderem próbującym ratować najgorszą drużynę piłki nożnej na świecie (dla jasności: mowa o Amerykańskim Samoa).

Indie Star Awards: Adele Romanski i Alex Ross Perry

Oto podwójna radość, bowiem w ramach 14. AFF-u przyznamy aż dwie nagrody Indie Star Awards, którymi wyróżniamy najważniejsze, najciekawsze twórczynie i twórców amerykańskiego kina niezależnego. Jak do tej pory laureatkami i laureatami byli m.in. John Waters, Nina Menkes, Todd Solondz czy Rosanna Arquette, a w tym roku statuetki otrzymają (podczas gali otwarcia) Adele Romanski i Alex Ross Perry. Romanski to wybitna producentka, stojąca za sukcesami m.in. "Moonlight" (Oscar dla najlepszego filmu) czy "Aftersun", zaś Perry, autor m.in. "Do ciebie, Philipie" (Listen Up Philip) i "Her Smell", to reżyser, którego autorski, niezależny głos skupia wokół siebie środowisko filmowe wschodniego wybrzeża i wyznacza kierunki nowojorskiej sceny filmowej.

Laureaci Indie Star Awards wezmą udział w spotkaniach z publicznością po seansach wybranych filmów, a także udzielą masterclassów przybliżających tajniki ich pracy twórczej.

Złamane lilie: Altman i kobiety

W tym roku kontynuujemy spotkanie z kinem Roberta Altmana, reżysera o niepodrabialnym, prawdziwie autorskim stylu i jednocześnie twórcy na wskroś amerykańskiego. Podczas ubiegłorocznego AFF-u prezentowaliśmy filmy, w których Altman stawiał swój kraj przed krzywym zwierciadłem i dekonstruował narodowe mity, zaś tym razem spojrzymy na jego dzieła okiem kobiecych bohaterek. W takich filmach jak "Trzy kobiety", "Wróć, Jimmy Deanie", "Obrazy", "Ów chłodny dzień w parku" czy "Dzień weselny" Altman włączył się zarazem w krytykę patriarchalnej kultury, typową dla czasów kontestacji, ale też ukazał kolejne fazy emancypacji kobiet, pułapki feminizmu i stereotypy w sposobach portretowania kobiecości.

Nie odwracaj wzroku: retrospektywa Camille Billops i Jamesa V. Hatcha

Sercem American Film Festival jest odkrywanie mało znanych w Polsce, ale niezwykle ważnych postaci, które wpływały na rozwój amerykańskiego kina (i szerzej: amerykańskiej kultury). Takimi osobami są Camille Billops i jej partner, James V. Hatch – twórcy wpisujący się w nurt przepisywania historii kina, która powinna zacząć uwzględniać przez lata pomijane głosy. W tym konkretnym przypadku: głosy czarnych kobiet. Oś kina Billops i Hatcha wyznacza rodzina i otoczenie artystki. Podczas gdy lata 70. zdominował nurt blaxploitation, bezsprzecznie jeden z pierwszych dających czarnym bohaterom i bohaterkom siłę i podmiotowość, w latach 80. duet zdecydował się pójść w zupełnie inną stronę – ich filmy są częścią niszowej grupy dzieł czarnego feministycznego dokumentu. Umiejscowienie filmów Billops i Hatcha w tym globalnym i historycznym kontekście uświadamia, gdzie należy szukać tradycji dokumentu o walorach etnograficznych, ukazującego codzienne życie Afroamerykanów.

Festiwalowe sekcje

Jednym ze znaków rozpoznawczych American Film Festival są sekcje konkursowe, w tym roku wyjątkowo mocne. W Spectrum (16 tytułów), przeglądzie nowych tendencji i młodych talentów kina USA, znalazły się m.in.: prezentowany w Cannes "The Sweet East" Seana Price’a Williamsa, pokazywane na Sundance i wyprodukowane przez kultowe A24 "Polne drogi mają smak soli" (All Dirt Roads Taste of Salt) Raven Jackson, czy przywieziony z Tribeki "LaRoy" Shane’a Atkinsona – projekt wspierany w ramach wrocławskiego US in Progress. W sekcji American Docs (8 tytułów) zobaczymy dokumenty prezentujące różne oblicza Ameryki, których nie znajdziemy w mainstreamowych filmach czy mediach. Wśród nich znalazł się m.in. "Przeciw wszystkim wrogom" (Against All Enemies) Charliego Sadoffa – portret wzrastających w siłę skrajnie prawicowych bojówek. Oceniane przez widzki i widzów produkcje będą ubiegać się o nagrody w dwóch kategoriach: film fabularny i film dokumentalny. Fundatorem nagrody w konkursie American Docs jest BNY Mellon.

Na festiwalu tradycyjnie znalazła się także sekcja Special Docs, w ramach której będzie można zobaczyć amerykański dokument odmieniony przez wszystkie formy i przypadki. W programie m.in.: "Lakotowie kontra Stany Zjednoczone" (Lakota Nation vs. United States) Jesse’ego Shorta Bulla i Laury Tomaselli – wstrząsająca opowieść o walce o sprawiedliwość dla rdzennych ludów Ameryki (to znakomite uzupełnienie "Czasu krwawego księżyca" Martina Scorsese); czy "Film okresowy" (Periodical) Liny Plioplyte – dokument rozbrajający tabu menstruacji i prezentujący kulturowo-społeczną historię tego kobiecego doświadczenia.

Kontynuujemy także współpracę z CINEMAFORUM – Międzynarodowym Forum Filmów Krótkometrażowych i wspólnie prezentujemy dowody na to, że krótka forma może przekazać ogrom różnorodnych treści. Wszystko to można odnaleźć w sekcji American Shorts.

Klasyka wiecznie żywa

A nawet z większą dawką wigoru niż sto lat temu. Mowa o projekcie "Return to Reason" – zestawie odrestaurowanych pierwszych filmów Mana Raya, z muzyką zespołu SQÜRL (Jim Jarmusch i Carter Logan). Wrocławska publiczność będzie mogła zobaczyć (i usłyszeć!) tę perełkę po raz pierwszy w Polsce. W ramach 14. American Film Festival przypomnimy także arcydzieło Terrence’a Malicka – "Niebiańskie dni" (1978) oraz klasycznego "Czarnoksiężnika z Oz" (1939) Victora Fleminga.

Odnajdź swoje stany kina

Zaproponowane przez nas sekcje to tylko punkt wyjścia do eksploracji bogactwa amerykańskiego kina – zachęcamy do podążania innymi tropami i szlakami. Jednym z nich jest zestaw filmów, które w różny sposób próbują uchwycić i opisać coraz większy wpływ świata wirtualnego na naszą codzienność. W programie znalazły się więc filmy o gamingu i kulturze świata graczy, sztucznej inteligencji oraz technologii deepfake’ów: "Obce ciało" (Another Body) w reżyserii Sophie Compton i Reubena Hamlyna; "Złamać grę" (Break the Game) Jane M. Wagner i "Nowi Amerykanie. Gra w rewolucję" (The New Americans: Gaming a Revolution) Ondi Timoner.

Festiwal, czyli spotkania

Jeśli kino jest rozmową, to AFF idealnie spełnia wymogi tej definicji. Od 7 do 12 listopada zapraszamy na szereg spotkań z twórczyniami i twórcami festiwalowych filmów. Wrocław odwiedzi wiele osób ze Stanów (m.in. wspomniani Adele Romanski i Alex Ross Perry), ale też gościnie i goście z Polski, w tym Katarzyna Figura, która opowie więcej o swojej współpracy z Robertem Altmanem.

Dobre kino lubi towarzystwo dobrej literatury, dlatego w tym roku reaktywujemy cykl Czytanie Ameryki. Wspólnie z wydawnictwem Czarne i Wrocławskim Domem Literatury zapraszamy na spotkania, które poprowadzi Michał Nogaś (Magazyn "Książki"). Naszymi gościniami i gośćmi będą: Magda Działoszyńska-Kossow (autorka "San Francisco. Dzikiego brzegu wolności", która opowie także o pracach nad najnowszą książką o Chicago), Ewa Winnicka ("Greenpoint. Kronika Małej Polski"; autorka zapowie również swoją książkę o Polonii w Teksasie; premiera planowana na wiosnę 2024), Piotr Jagielski ("Grunge. Bękarty z Seattle", premiera 22 listopada) oraz Piotr Tarczyński ("Rozkład. O niedemokracji w Ameryce"). Wstęp na wszystkie spotkania literackie jest wolny, w miarę dostępności miejsc.

Nie tylko kino

Po całym dniu spędzonym na festiwalowych wrażeniach zapraszamy na Aff-tery do klubokawiarni Recepcja i klubogalerii DOBRO, zlokalizowanych w neonowym podwórku przy ul. Ruskiej 46a (tuż obok Kina Nowe Horyzonty). Tam na wszystkie festiwalowiczki i festiwalowiczów czekać będą m.in. muzyczne przyjemności i specjalna oferta na barze (10% zniżki dla posiadaczy biletów lub karnetów/akredytacji). 8 listopada o godz. 23:00 zapraszamy do Galerii Dominikańskiej na americanowe Silent Disco. Zachęcamy także do sprawdzenia bogatej listy miejsc rekomendowanych – różnych lokali gastronomicznych, w których będzie można skorzystać z inspirowanej AFF-em oferty i zniżek. A skoro już o jedzeniu mowa: 11 listopada o godz. 16:00 zapraszamy do Kina Nowe Horyzonty na pokaz specjalny filmu Szef Jona Favreau oraz wydarzenie pod hasłem DelicioUS!, czyli prezentację dań i poczęstunek z amerykańskimi smakowitościami przyrządzonymi przez zwycięzcę 6. edycji Masterchefa, Mateusza Zielonkę.

US in Progress

Po raz kolejny odbędzie się także wydarzenie branżowe US in Progress, podczas którego polskie firmy postprodukcyjne pomagają ukończyć niezależne filmy amerykańskie, a producenci mają okazję poznać polskie uwarunkowania koprodukcyjne oraz spotkać potencjalnych partnerów wśród polskiej branży filmowej. Po raz drugi dyrektor Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej ufundował nagrodę w wysokości 50 tysięcy dolarów dla wybranego projektu z przeznaczeniem na postprodukcję w Polsce. W ubiegłym roku laureatem został projekt LaRoy prezentowany premierowo w ramach bieżącej edycji festiwalu.

* * *

Na stacjonarną część 14. American Film Festival zapraszamy od 7 do 12 listopada, filmy online będą dostępne do 19 listopada. Pełny program festiwalu, wraz z kalendarium seansów i opisami filmów, można znaleźć na stronie americanfilmfestival.pl. Bilety na kinowe pokazy oraz pojedyncze dostępy i pakiety dostępów do filmów online trafią do sprzedaży (poprzez stronę internetową festiwalu) jutro o godz. 12:00. Od 7 listopada, od godz. 9:00, bilety będzie można kupić również w kasach Kina Nowe Horyzonty.