Na planie Mrocznego rycerza ? kontynuacji przebojowego filmu akcji Batman ? Początek (Batman Begins) ? spotykają się ponownie reżyser Christopher Nolan i ceniony aktor Christian Bale, który powraca do podwójnej roli Batmana i Bruce?a Wayne?a. Wspierany przez Porucznika Jima Gordona oraz nowego, wiedzionego poczuciem misji Prokuratora Okręgowego Harveya Denta, Batman wypowiada wojnę zorganizowanej przestępczości w Gotham City, z którą tym razem zamierza rozprawić się ostatecznie. Ten triumwirat początkowo odnosi sukcesy, wkrótce jednak staje bezradny wobec wschodzącej ?gwiazdy?, arcymistrza zbrodni znanego jako Joker, który pogrąża Gotham w morzu anarchii, sprawiając, że Batman zbliża się niebezpiecznie do cienkiej linii dzielącej bohatera od samozwńczego i bezwzględnego egzekutora sprawiedliwości. Nominowany do Nagrody Akademii Heath Ledger (Tajemnica Brokeback Mountain) wciela się w postać arcyzbrodniarza Jokera, Aaron Eckhart gra Prokuratora Okręgowego Harveya Denta, a Maggie Gyllenhaal występuje w roli przyjaciółki Bruce?a Rachel Dawes. Do nowej obsady dołączają aktorzy pamiętani z filmu Batman - Początek: Gary Oldman jako Porucznik Jim Gordon, nagrodzony Oskarem Michael Caine (Wbrew regułom) jako Alfred oraz kolejny zdobywca Oskara - Morgan Freeman (Za wszelką cenę) w roli Luciusa Foxa. Warner Bros. Pictures, we współpracy z Legendary Pictures, Syncopy Production, prezentuje film Christophera Nolana Mroczny rycerz. Film powstał według scenariusza Jonathana Nolana i Christophera Nolana, na podstawie opowieści autorstwa Christophera Nolana i Davida S. Goyera. Funkcje producentów pełnili: Emma Thomas, Charles Roven i Christopher Nolan, zaś producentów wykonawczych - Benjamin Melniker, Michael E. Uslan, Kevin De La Noy oraz Thomas Tull. W filmie Mroczny rycerz pojawiają się postacie z komiksów książkowych wydawanych przez DC Comics. Postać Batmana stworzył Bob Kane. Zespół produkcyjny tworzyli między innymi: dwukrotnie nominowany do Oskara operator Wally Pfister (Prestiż, Batman - Początek), nominowany do Oskara scenograf Nathan Crowley (Prestiż), nominowany do Oskara montażysta Lee Smith (Pan i władca: Na krańcu świata) oraz nagrodzona Oskarem projektantka kostiumów Lindy Hemming (Topsy-Turvy). Muzykę skomponowali: nagrodzony Oskarem i wielokrotnie nominowany do tej nagrody Hans Zimmer (Król Lew , Gladiator) oraz zdobywca siedmiu nominacji do Oskara James Newton Howard (Michael Clayton, Ścigany), który brał także udział w przygotowaniu ścieżki dźwiękowej do filmu Batman - Początek. Sześć sekwencji Mrocznego rycerza, w tym pierwszych sześć minut filmu, nakręcono przy użyciu kamer IMAX?. Będzie to zatem pierwszy zakrojony na szeroką skalę film fabularny, częściowo stworzony za pomocą kamer IMAX, co oznacza rewolucyjną integrację tych dwóch formatów zdjęciowych. IMAX Experience? będzie wyświetlany w IMAX DMR (letterbox), podczas gdy sceny kręcone kamerami IMAX na filmie 15/70mm zostaną poszerzone pionowo ? nawet do sześciu pasm wysokości ? po to, by wypełniły cały ekran IMAX, zapewniając widzom imponujący i wszechstronny odbiór tej produkcji. Dystrybucję filmu Mroczny rycerz w kinach oraz IMAX-ach na całym świecie prowadzi Warner Bros. Pictures, a Warner Bros. Entertainment Company.
O PRODUKCJI
Wraz z filmem Batman - Początek Christopher Nolan, scenarzysta i reżyser, otworzył nowy rozdział filmów o Batmanie, cofając się w czasie do genezy tej legendarnej postaci i opowiadając, dlaczego i w jaki sposób przemysłowiec-miliarder Bruce Wayne stał się enigmatycznym pogromcą zbrodni, znanym światu jako Batman. W Mrocznym rycerzu Nolan powraca do sagi o Batmanie, z bohaterem ? używając słów samego reżysera ? ?już w pełni dojrzałym.? ?Pomyślałem? ? kontynuuje Nolan ? ?Pomyślałem, że z końcem poprzedniego filmu pozostawiliśmy świat Batmana w ciekawym momencie, a zakończenie zdawało się wskazywać intrygujący kierunek, w którym mogłaby potoczyć się dalej akcja?. Historię do filmu Nolan opracował przy pomocy Davida S. Goyera, z którym pracował już wcześniej nad scenariuszem do Batman - Początek. Na jej podstawie reżyser, wraz z bratem Jonathanem, przygotował scenariusz do Mrocznego rycerza. Nolan mówi, że w Mrocznym rycerzu starał się przede wszystkim skupić na tym, jak samo istnienie Batmana zmieniło Gotham City? przynajmniej początkowo wcale nie na lepsze. ?Koniec filmu Batman ? Początek przestrzegał przed groźbą eskalacji przemocy ? swego rodzaju odwetu za walkę z miejskimi kartelami zbrodni i atakowanie ich interesów. Było oczywiste, że poczynania Batmana mogą wyzwolić jeszcze ostrzejszą reakcję mrocznych kręgów miasta i teraz zagrożenie przybrało wymiar realny. W Gotham City zbiera się na burzę ? a niektóre konsekwencje krucjaty jego obrońcy mogą być bardzo negatywne?. Producent Charles Roven zauważa, że problem ten nie ogranicza się do działających w Gotham przestępców. ?To prawda, że Batman zaczął uwalniać Gotham od pustoszącej miasto zbrodni i korupcji, a jednak, jak na ironię, pustka pozostała po jego ingerencji przyciąga jeszcze groźniejszych złoczyńców, walczących o panowanie nad miastem.? Producentka Emma Thomas komentuje: ?W filmie Batman ? Początek zajęliśmy się przede wszystkim genezą centralnej postaci, opowiadając o narodzinach Batmana z dziecięcej traumy Bruce?a Wayne?a, z jego obaw i lęków i wreszcie ? z jego postanowienia, że przeciwstawi się aktywnie zbrodni i korupcji. W nowym filmie Batman jest już dobrze znany, zarówno policji, jak i obywatelom Gotham City, lecz podczas gdy niektórzy widzą w nim bohatera, inni zaczynają zastanawiać się, czy tajemniczy obrońca nie przynosi miastu więcej szkody niż korzyści. A pojawienie się przestępcy ?nowej klasy? podnosi tylko temperaturę tej debaty.? Bruce Wayne ? ze swymi bajkowymi samochodami, w otoczeniu pięknych kobiet, nie napotykający żadnych przeszkód ani troski ? wcale nie jest tym, kim wydaje się być. Skoro stara się ukryć swoją tożsamość Batmana, to właśnie Batman uosabia prawdziwe cechy tej postaci, a publiczny wizerunek Bruce?a pozostaje tylko maską, którą zakłada, aby egzystować w świecie.? A na początku miało być inaczej. Powracający do podwójnej roli Bruce?a Wayne?a Christian Bale wyznaje: ?Sądzę, że Bruce początkowo myślał, iż staje się Batmanem jedynie przejściowo, że jego alter ego posłuży mieszkańcom Gotham City za inspirację, tak by w pewnej chwili sam Batman mógł odejść w zapomnienie. Tymczasem, z rosnącym przerażeniem, zaczyna zdawać sobie sprawę, że wobec takiego zagrożenia nie będzie mógł ? może już nigdy ? pozostać obojętny. Ma przecież wciąż nowych wrogów, przed którymi musi chronić miasto.?
JOKER
Najgroźniejszym z wrogów Batmana jest jego pamiętne przekleństwo ? psychopatyczna, pozbawiona sumienia bestia znana Gotham jako Joker. ?Joker to najdoskonalszy czarny charakter ekranu? ? potwierdza Nolan ? ?W pewnym sensie Joker jest postacią równie ikoniczną jak Mroczny rycerz, zaś konieczność przedstawienia jego przewrotnego widzenia świata była dla nas zarówno możliwością w sensie kreatywnym, jak też poważnym wyzwaniem. Nadal jednak pragnęliśmy stworzyć prtret złoczyńcy, który ? ze wszystkimi swymi skandalicznymi barwami ? ma swoje miejsce w rzeczywistości. Nawiązując do tonu wprowadzonego w Batman - Początek postanowiliśmy, że będzie to facet całkiem poważny, choć nosi imię Joker. Spojrzeliśmy więc na niego jak na skrajnego anarchistę ? siłę chaosu, przestępcę bez celu, który nie dąży do niczego, a zatem nie sposób go zrozumieć. Sam w sobie jest nie tylko straszliwie destrukcyjną siłą, lecz na dodatek wprost uwielbia swoje mordercze instynkty, co składa się na naprawdę przeraźliwy spektakl.? ?W miarę rozwoju scenariusza? ? mówi dalej Nolan ? ?coraz poważniej zaczęliśmy zastanawiać się nad tym, jak ogromny wpływ może wywierać jeden człowiek na całą społeczność ? nad sposobami, którymi może zachwiać niepewną równowagę między ludźmi, zmienić zasady ich współżycia, ich etykę, ich przekonania, ich człowieczeństwo... zwracając ich przeciwko sobie. Powiesz pewnie, że obserwujesz echa takich wpływów w naszym dzisiejszym świecie, ale to właśnie wzbudziło we mnie przekonanie, że anarchia i chaos ? czy choćby tylko groźba anarchii i chaosu ? należą do najbardziej przerażających zagrożeń, z którymi musi się zmierzyć społeczeństwo, zwłaszcza w dzisiejszych czasach.? ?Joker to postać nie uznająca absolutnie żadnych zasad? ? mówi Bale ? ?ktoś, dla kogo motywem jest czysta destrukcja. Jak walczyć z wrogiem, który bezpardonowo dąży do zniszczenia, choćby było to nawet samozniszczenie? Dalej aktor wyjaśnia, że to właśnie kompletny brak moralności jest najpotężniejszą bronią w walce z Batmanem, bo, jak na ironię, ?Batman ma surowy kodeks moralny, wskazujący mu, co może zrobić, a czego mu nie wolno i Joker może zwrócić to przeciw niemu. Batman nosi w sobie nadal wielki ładunek cierpienia i gniewu, toteż ma świadomość, że stosunkowo łatwo może posunąć się za daleko i że nie wolno mu przekroczyć tej niebezpiecznej linii. Musi mieć pewność, że ścigając potwora, sam nie stanie się potworem. Chris Nolan podnosi w tym filmie ciekawe kwestie etyczne, dotyczące komplikacji wynikających z posiadania władzy oraz dążenia do panowania nad ludźmi.?
DWIE TWARZE
Podczas gdy Joker sieje strach i chaos, Prokurator Okręgowy Harvey Dent ? współczesny krzyżowiec ? jest nowym przedstawicielem prawa i porządku w Gotham City. ?Harvey to przede wszystkim rzecznik obywateli. Jest po trosze każdym z nas, amerykańskim bohaterem, lecz w sposób odmienny niż Batman? ? wyjaśnia reżyser ? ?Mamy zatem triumwirat: Batman, Harvey Dent i Porucznik Gordon ? reprezentant systemu sprawiedliwości, policjant i obywatelski stróż prawa ? tworzący przymierze w celu zwalczania zbrodni. Zaangażowanie Batmana daje mu przewagę nad przestępcami, ale to nadal policja musi ich aresztować, a system sprawiedliwości będzie ich sądził. Pojawia się jednak pytanie, czy można naginać reguły bez ich łamania. I to jest właśnie ten głębszy temat całej tej historii.? Dynamika relacji pomiędzy tymi trzema pogromcami przestępczości zmienia się gwałtownie, gdy nieoczekiwany zwrot wydarzeń niszczy nieugiętego Harveya Denta, doprowadzając do narodzin pałającego żądzą zemsty łajdaka imieniem Dwie Twarze. Nolan komentuje: ?Nadzieja, którą Harvey przynosi Gotham City, potem tragedia Harveya i jego szokująca przemiana w Dwie Twarze. Tak, sądzę że to niesamowita historia.? ?Joker? ? mówi daje reżyser ? ?to czarny charakter bardziej błyskotliwy i barwny, dlatego od razu zwraca na siebie uwagę. Ale Harvey Dent/Dwie Twarze jest na swój sposób bardziej zastanawiający, poruszający, może właśnie dlatego, że nosi w sobie żal. Tymczasem nasz Joker nie ma w sobie żalu, on jest wcieleniem zła, jest na wskroś nikczemny. Joker i Harvey Dent ? to dwa z najbardziej fascynujących czarnych charakterów z komiksów o Batmanie. W tych dwóch postaciach jest niemal coś z mitu ? to naprawdę ekscytujące spojrzeć na nie poprzez pryzmat świata, który stworzyliśmy.?
ZASTOSOWANIE KAMER IMAX
Produkcja Mrocznego rycerza zaczęła się w istocie kilka tygodni przed oficjalnym rozpoczęciem głównej tury zdjęciowej. Aktorzy oraz ekipa filmowa przybyli na plan w Chicago, żeby nakręcić dramatyczny prolog do filmu ? napad na bank, który wyzwolił bezprecedensową falę przestępczości związaną z nadejściem Jokera. Otwierające film sceny oznaczały także przełom w kinematografii ? Christopher Nolan jako pierwszy reżyser użył kamer IMAX do stworzenia wybranych sekwencji w filmie o formacie tradycyjnym. ?Technika IMAX zawsze mnie interesowała? ? wyznaje Nolan. ? ?Miałem okazje oglądać prezentacje IMAX w muzeach i podobnych instytucjach, za każdym razem stwierdzając, że format ten jest niezwykle widowiskowy i sugestywny. Wyrazistość i realność uzyskanych tą techniką obrazów nie ma sobie równych, toteż pomyślałem, że gdyby była możliwość nakręcenia fabularnego filmu kamerami IMAX ?nie zaś tylko ?poszerzenia? normalnego filmu 35 mm, w celu pokazania go na ekranie IMAX ? publiczność po raz pierwszy naprawdę znalazłaby się w sercu akcji.? Emma Thomas zauważa: ?Kiedy pomyślimy o niektórych z tych filmów IMAX... wnoszono już te kamery na Mount Everest, zanurzano się z nimi pod powierzchnię oceanu, astronauci zabierali je w przestrzeń kosmiczną. No więc, jeśli oni mogli tego dokonać, dlaczego my nie moglibyśmy kręcić kamerą IMAX zdjęć na ulicach Chicago?? Jak wszyscy pionierzy, Nolan i pracujący z nim od dawna operator Wally Pfister zdawali sobie sprawę, że nowe zadanie ? filmowanie na ulicach Chicago przy użyciu kamer IMAX ? będzie oznaczało wiele trudnych do przewidzenia wyzwań, począwszy od samych rozmiarów kamer. ?Kamery IMAX są ogromne i znacznie cięższe od tradycyjnej kamery 35 mm? ? potwierdza Pfister. ? ?To wymagało zupełnej zmiany podejścia do zdjęć, ale, jak z każdą trudnością w kinematografii, po prostu nie możesz dopuścić, aby problemy techniczne zniechęciły cię do realizacji celu. Po prostu posuwasz się do przodu krok po kroku, pokonując mniejsze trudności, aż wreszcie swój cel osiągniesz.? Dla Nolana i jego zespołu tym pierwszym ?krokiem? było nakręcenie scen stanowiących początek filmu. Pfister wspomina: ?Tydzień spędzony nad sekwencją napadu na bank był dla nas wszystkich pouczającą lekcją w zakresie techniki IMAX.? Przeszli ten test śpiewająco. Prolog sfilmowany kamerami IMAX nie tylko odpowiadał oczekiwaniom, ale wręcz je przewyższył. Toteż filmowcy postanowili użyć tych nowych kamer do nakręcenia kilku dalszych scen do filmu, w tym także większości ważniejszych sekwencji akcji. Zespół Pfistera musiał znaleźć sposób na takie zamocowanie kamer, by nie tylko uchwyciły, ale towarzyszyły akcji. Poproszono więc o pomoc specjalistów Ultimate Arm, obsypanych nagrodami twórców żyrostabilizowanych, zdalnie sterowanych podnośników do kamer. Technikom z Ultimate Arm udało się wzmocnić głowice podnośników w ten sposób, by utrzymały one ciężar masywnych kamer IMAX. Pfister przyznaje: ?Większość sekwencji z Bat-Podem kręciliśmy z Ultimate Arm, co pozwoliło nam ruchem obrotowym przemieszczać kamerę w górę, w dół i dookoła pojazdu, zapewniając naprawdę niesamowite ujęcia i materiał zdjęciowy.? Operator Mike Lewis skonstruował także masywniejsze uchwyty, co pozwoliło obsłudze kamer montować ciężkie aparaty IMAX na maskach samochodów, z boku furgonetki, oraz wszędzie tam, gdzie zachodziła potrzeba. Podobnie wszystkie tradycyjne stelaże do kamer trzeba było wzmocnić, by utrzymały dodatkowy ciężar kamer IMAX. Nolan i Pfister nie szczędzą pochwał dla operatora Steadicamu Boba Gorelicka, który, jak mówi Pfister ? ?wykonał znakomitą robotę, utrzymując tę ogromną kamerę tam, gdzie powinna się znajdować.? Mając po swojej stronie tyle zdobyczy technologii, kierownik zdjęć był przekonany, że sama waga kamery IMAX wyklucza możliwość wykonywania ujęć ?z ręki? , okazało się jednak, że Nolan miał inne plany. Pfister opowiada: ?We wstępnej fazie przedprodukcji Chris zaproponował: ?Wcześniej czy później musisz spróbować utrzymać w ręku jedną z kamer IMAX, choćby po to, by móc powiedzieć, że to zrobiłeś.? Odpowiedziałem: ?Nie da rady! Czegoś takiego nigdy nie utrzymam na ramieniu.? Ale on był uparty i ciągle przekonywał, żebym chociaż spróbował, aż ostatecznie uległem i uznałem, że warto przynajmniej spróbować. I nawet zrobiłem jedno ujęcie ?z ręki? kamerą IMAX, wbiegając przed teamem S.W.A.T.do budynku. Bardziej niż z samego ujęcia Chris był pewnie dumny z siebie, i z tego, że udało mu się mnie przekonać.? ? mówi operator. ?Udało nam się zastosować format IMAX bez żadnej szkody dla rezultatów, które moglibyśmy osiągnąć, filmując przy użyciu mniejszych kamer. W żadnym stopniu nie spowalniały tempa pracy, a patrzenie na to, jak doskonale idzie nam praca, było naprawdę ekscytujące? ? przyznaje Nolan. Obok dużych rozmiarów i uchwytów do kamer pojawiły się jednak inne trudności, które należało przezwyciężyć, włączając do całości fragmenty filmu większego formatu. ?Kompozycja zdjęć jest zupełnie inna, ponieważ ramy są znacznie większe, toteż musisz stale dbać o utrzymanie głównych motywów w środku ujęcia, aby uwaga widzów była skierowana na akcję. Także punkt skupienia ma ważniejsze znaczenie z powodu mniejszej głębokości pola? ? wyjaśnia Pfister, dodając, że większy format ma także decydujący wpływ na charakter oświetlenia. ?Jednym z najtrudniejszych wyzwań przy filmowaniu w IMAX-ie jest konieczność ukrycia źródeł światła. Przy rozszerzonych ramach widzisz o wiele więcej zarówno po bokach, jak i w pionie, toteż nie możesz umieścić świateł tam, gdzie ustawiłbyś je na planie tradycyjnym. Musisz ukrywać je za przedmiotami i wszędzie tam, gdzie nie będą widoczne.? Rozmiary I wyrazistość zdjęć uzyskanych techniką IMAX wpłynęły także na zadania innych działów. Nathan Crowley przyznaje: ?Filmowanie w IMAX-ie to wielkie ułatwienie dla scenografa, ponieważ na zdjęciach widać rzeczy, których normalnie nie miałbyś szansy zauważyć. Perspektywa jest tu ogromna. Chodzi o to, że tu specjalnie szukaliśmy niskich sufitów i pięknie błyszczących posadzek, ponieważ mieszczą się one w ramach obrazu. Musieliśmy też bardzo dbać o to, aby wszelkie detale i wykończenia były doskonałe, ponieważ publiczność dostrzeże każdy kłaczek kurzu na podłodze? ? śmieje się scenarzysta. Wszyscy zgodnie przyznają, że efekty końcowe wynagradzają w pełni wszelkie wysiłki związane z uczeniem się nowej techniki. ?Różnica jest bardzo wyraźna? ? mówi Pfister. ? ?Obraz jest ostrzejszy, ma wyższą rozdzielczość, wyraźniejszy kontrast i głębsze nasycenie koloru. To obraz kompleksowo doskonalszy, niezależnie od tego czy oglądasz go na ekranie IMAX czy w konwencjonalnymi kinie. Mam nadzieję, że w każdym kinie akcja po prostu ?wyskoczy? z ekranu.?