Wielowymiarowa i złożona tragikomedia, ukazująca losy pechowego oportunisty na przestrzeni kilkudziesięciu lat historii Polski. Główny bohater filmu, Jan Piszczyk, próbuje przekonać dyrektora zakładu karnego, by pozwolił mu pozostać w bezpiecznych murach więzienia. W tym celu opowiada dzieje swojego życia. Od najmłodszych lat w Piszczyku ścierały się dwie odmienne cechy: ambicja i konformizm. Przyjmował kolejne wcielenia, jednak zawsze dopadało go "zezowate szczęście": każdy uśmiech losu i każda okazja obracały się przeciwko bohaterowi. Gdy odniósł sukces z reguły sam go zaprzepaszczał. Jednak winą za swoje niepowodzenia obarczał otoczenie. Dopiero w więziennej celi poczuł się zwolniony od odpowiedzialności i strachu przed własną tożsamością.
[center][/center]

Film opowiada w groteskowo-karykaturalnym ujęciu o losach pechowego oportunisty, który w różnych warunkach na przestrzeni dwudziestu lat usiłuje przypodobać się aktualnym władzom. Wszelkie te próby "dobrze widzianych" metamorfoz kończą się fiaskiem. Piszczyk pozostaje antybohaterem, ponieważ kolejnych, bezkrytycznych przemian dokonuje za późno. Piszczyk chce za wszelką cenę dostosować się do aktualnej sytuacji politycznej, lecz z różnych powodów mu się to nie udaje. Pragnie być wzorowym harcerzem ale kompromituje się na defiladzie. Podczas antysemickich ekscesów na uniwersytecie wzięty został za Żyda, kiedy zaś znalazł się wśród bojówkarzy niszczących sklepy żydowskie, pobili go policjanci. Po wojnie los odwraca się wreszcie na korzyść pechowego Piszczyka.

Jan Piszczyk od dzieciństwa nie może uporać się z prześladującym go pechem.
W jakiejkolwiek sytuacji by się nie znalazł, zawsze przydarza mu się jakieś nieszczęście, które nie pozwala osiągnąć upragnionego "świętego spokoju". Dopiero w więzieniu czuje się naprawdę wolny. Nie musi już dokonywać żadnych wyborów, dlatego chce w nim pozostać na zawsze.