"Skowronki na uwięziSkowronki na uwięzi (1969)" to adaptacja opowiadania Bohumila Hrabala "Anons o sprzedaży domu, w którym już nie chcę mieszkać". Film powstał w 1969 roku i od razu na ponad 20 lat trafił na półkę. Oficjalna premiera filmu miała miejsce dopiero w 1990 roku na festiwalu w Berlinie, gdzie uhonorowano go Złotym Niedźwiedziem.
Film opowiada o codziennym życiu robotników huty w Kladnie. Na skutek reedukacji w latach 50-tych członkowie drobnej burżuazji zostali zmuszeni do pracy w składowisku złomu. Wśród nich znaleźli się profesor literatury, prokurator, saksofonista, mleczarz, fryzjer i młody kucharz. Tuż obok nich pracuje grupa kobiet więźniarek. Ich wspólną cechą jest skłonność do indywidualizmu, który nie jest godny obywatela socjalistycznego kraju. Film jest pasmem paradoksalnych, a często groteskowych sytuacji. Humor pomieszany z powagą, nadzieją z beznadzieją tworzą groteskowy obraz reżimu, ale jednocześnie pełen optymizmu i wiary.

Złomowisko przy hucie stali w Kladnie niedaleko Pragi – lata 50. XX wieku. Rewolucja lutowa doprowadziła do całkowitego przejęcia władzy przez klasę robotniczą, a niedobitki innych klas muszą przejść tzw. resocjalizację. Miejscem „uzdrawiania” buntowników ma być właśnie złomowisko, które zostało podzielone na dwie części. Po jednej stronie płotu pracują kobiety – uciekinierki, które chciały przedostać się do krajów kapitalistycznych, po drugiej – burżuazyjni wrogowie systemu: filozof, mleczarz, prokurator, saksofonista, fryzjer itd. "Skowronki na uwięzi" to ironiczna farsa atakująca system stalinowski, obnażająca bezlitośnie jego absurd także na poziomie mikrohistorii poszczególnych bohaterów. Menzel na potrzeby scenariusza zaadaptował fragmenty powieści autobiograficznej autorstwa Bohumila Hrabala "Sprzedam dom, w którym już nie chcę mieszkać". Film powstał w 1969 roku i do dziś jest uznawany za najważniejszy czeski film wstrzymany przez cenzurę. Czekał na swoją premierę 21 lat. W latach 80. funkcjonował w drugim obiegu na kasetach wideo.