Szczawno-Zdrój to jedno z najstarszych miast uzdrowiskowych na Dolnym Śląsku. Już w średniowieczu istniał tutaj szpital dla trędowatych, których leczono wodą mineralną ze źródła w Szczawnie Górnym. Rok 1318 to pierwsza wzmianka o źródle wody mineralnej na terenie ówczesnej wsi. Miasto znane wtedy pod nazwą Salzbrunn znajdowało się w majątku zamku Książ od końca XIII wieku, jednak charakter i sława Szczawna to dzieło Hochbergów, rodu, który od roku 1509 był właścicielem sąsiedniego Książa wraz z całymi przynależącymi do zamku dobrami. Dzięki Hochbergom renesansowy biolog Caspar Schwenckfeld w 1599 roku jako pierwszy zbadał właściwości szczawieńskiego źródła. Natomiast lekarz dr Samuel Zemplin w roku 1815 został zatrudniony przez Hansa Heinricha VI Hochberga, by na miejscu rolniczej wsi zorganizować dobrze funkcjonujące miasto o charakterze uzdrowiskowym.